مرکز بیوگاز تولید انرژی الکتریکی مشهد، نخستین نیروگاه تولید برق از زباله در غرب آسیاست. این نیروگاه در نیمه نخست امسال دو گیگا وات برق تولید کرده‌است. بر اساس آمار‌های سایت bioenergyconsult کشور امارات پس از ایران در همین بازه زمانی با تولید ۱۰۰ مگاوات برق بیشترین تولید برق از زباله را به خود اختصاص داده‌است. در واقع ایران ۲۰ برابر بیش از کشور دوم غرب آسیا تولید برق از زباله داشته‌است. در حال حاضر میانگین تولید زباله در شهر مشهد حدود ۲ هزار تن در روز است و گاز‌های متصاعد شده از همین زباله‌های متعفن، به‌طور میانگین روزانه ۱۲هزار کیلووات ساعت برق تولید می‌کند.

از فاضلاب هم برق می‌گیریم
آن‌طور که معاون خدمات شهری شهرداری مشهد خبر داده در نیمه نخست سال از گاز تولیدشده در مراکز دفن زباله در نیروگاه بیوگاز مشهد به میزان ۲ میلیون کیلووات ساعت برق تولید شده است و با استفاده از گاز تولیدشده در محل دفن پسماند‌های شهری در سال گذشته، بیش از ۴ میلیون کیلووات ساعت برق تولید شده‌است. ظرفیت تولید برق در نیروگاه‌های پسماند کشور حدود ۲۰ مگاوات است که از پنج نیروگاه در شهر‌های شیراز، تهران و مشهد تولید می‌شود. در تهران نیز به جز تولید برق از زباله، از فاضلاب نیز تولید برق صورت می‌گیرد.
در همین راستا نیز مجلس شورای اسلامی چندین‌بار در قانون بودجه مصوبه‌ای برای تقویت این مسیر و تولید برق از زباله داشت که این مصوبه شتاب خوبی به موضوع تولید برق از پسماند داده‌است. از شیرابه‌های مضر و خطرناک که آب و خاک را آلوده می‌کنند، بگذریم گاز‌های متصاعد شده از زباله‌ها نیز خطری بالقوه برای کلانشهر‌ها محسوب می‌شود. انتشار گاز‌های گلخانه‌ای، به‌ویژه گاز متان که از مراکز دفن پسماند‌های شهری متصاعد می‌شود؛ از مهم‌ترین معضلات زیست‌محیطی است که البته در قالب نیروگاه بیوگاز سوز که در خاورمیانه و در نوع خود کم‌نظیر است، در کلانشهر مشهد به برق تبدیل می‌شود. بر اساس آمار‌های سایت bioenergyconsult کشور امارات پس از ایران در همین بازه زمانی با تولید ۱۰۰ مگاوات برق بیشترین تولید برق از زباله را به خود اختصاص داده‌است. در واقع ایران ۲۰ برابر بیش از کشور دوم غرب آسیا تولید برق از زباله داشته‌است.
روزی ۱۲هزار کیلووات ساعت برق از زباله
معاون خدمات شهری شهرداری مشهد با بیان اینکه در این راستا در سال ۸۸ نخستین نیروگاه بیوگاز سوز خاورمیانه در محل دفن زباله‌های شهر مشهد به بهره‌برداری رسید، به ایسنا گفت: «این نیروگاه، یکی از مدرن‌ترین نیروگاه‌های بیوگاز سوز دنیاست که توانسته بخش قابل‌توجهی از اثرات مخرب زیست‌محیطی گاز متان تولیدشده در محل دفن زباله‌ها را کاهش دهد.»
مهدی یعقوبی با اشاره به اینکه تنها در نیمه نخست سال از گاز تولیدشده در مراکز دفن زباله در نیروگاه بیوگاز مشهد به میزان ۲ میلیون کیلووات ساعت برق تولید شده است، افزود: «به‌طور میانگین روزانه ۱۲هزار کیلووات ساعت برق در این نیروگاه تولید می‌شود و با استفاده از گاز تولیدشده در محل دفن پسماند‌های شهری در سال گذشته، بیش از ۴ میلیون کیلووات ساعت برق تولید شده‌است. در نیمه نخست امسال هم ۲ میلیون وات برق (هر میلیون وات یک گیگا وات می‌شود) تولید شده است.»
وی درخصوص طرح‌های توسعه‌ای در این راستا گفت: «با توجه به پیشتاز بودن مشهد در موضوعات زیست‌محیطی شهری، مطالعات احداث نیروگاه بیوگاز سوز سه مگاواتی در محل دفن پسماند شهری واقع در جاده میامی هم انجام شده‌است. یکی از راه‌های کاهش اثرات این گازها، جمع‌آوری آن‌ها در مراکز دفن پسماند و سوزاندنشان در یک سیستم بازیافت انرژی است که این طرح در مشهد به مرحله اجرا درآمده‌است.»
ناگفته نماند که تولید برق از پسماند حدود دو برابر گران‌تر از بقیه انواع نیروگاه‌ها و تجدید‌پذیر‌های بادی و خورشیدی است. در واقع وزارت نیرو برق تولیدی این نیروگاه‌ها را به قیمت حدود ۴۵۰ تومان بر کیلو وات ساعت به صورت تضمینی خریداری می‌کند و حداقل ۳۵۰ تومان هم یارانه از محل عوارض برق برای این کار اختصاص می‌دهد. نیروگاه بیوگاز تولید انرژی الکتریکی مشهد با تولید ۶۰۰ کیلو وات برق در ساعت، نخستین مرکز تولید برق از گاز مرکز دفن زباله‌ها در خاورمیانه به شمار می‌رود.
همچنین بازیافت انرژی موجود در گاز مراکز دفن این مزیت را دارد که به طور قابل‌توجهی می‌تواند خطر تغییرات آب و هوا را کاهش دهد؛ چراکه این گاز بزرگ‌ترین منبع انتشار گاز متان ناشی از فعالیت‌های انسان است و برآورد می‌شود هر تن گاز متان منتشر شده در هوا به اندازه ۲۱ تن دی اکسید کربن در طول یک دوره زمانی صد ساله، آسیب‌رسان است.
منبع: روزنامه جوان - علیرضا سزاوار