یادداشت فرهیخت:

به نام خدایی که زیباست، زیبایی ها، حقیقت ها و راستگویی را دوست داشته و از آدرس غلط دادن بندگانش به یکدیگر، سخت اکراه دارد. حقیقتی که در خبر امروز ایسنای خراسان رضوی به نقل از مدیر روابط عمومی فرودگاه بین المللی مشهد، متأسفانه به خاطر یک واژه ی من درآوردی و لپ لپی به محاق رفت و با خلط بحث پوشیده ماند و در نهایت تبدیل شد به یک آدرس غلط دیگر به مردم: آیا فرودگاه مشهد گواهینامه ی «بین‌المللی!» را دریافت خواهد کرد؟! این یعنی چه؟

تیتری اشتباه آن هم به خاطر گنجاندن زورکی واژه ی «بین المللی» در وسط عنوان «گواهینامه ی فرودگاهی». جالب آن که عبارت لاتین آن Aerodrome Certificate مندرج در قوانین سازمان هوایی ایکائو در دسترس بوده و دو واژه ای است، اما نمی دانیم چرا سه واژه ای ترجمه شده و لغت لاتین و نداشته ی international، چطور و از کجا به متن فارسی آن اضافه شده است؟!

به عبارت دیگر، می فهمیم که فرودگاه های کشور، الحمدلله همه بین المللی اند، حتی فرودگاه لامرد، این شهرستان سی هزارنفری! اما نفهمیدیم که این عبارت خودساخته و تقلبی و «گواهینامه ی بین المللی! فرودگاهی» دیگر چه صیغه ای است؟! و چه کسی برای اولین بار درستش کرد و چطور سر از ادبیات محاوره ای مسئولان فرودگاه های کشور درآورده که فقط یک قلم، در خبر کوتاه امروز فرودگاه بین‌المللی مشهد، نه یک بار که وسواس گونه هفت بار! هم تکرار شده است؟!  

البته مستنداتی داریم که ثابت می کند حساسیت ما به خلق یهویی این واژه های سفسطه ای و از همه مهمتر، نگرانی از جاخوش کردن آنها در ادبیات محاوره ای مسئولان با این تصور که کسی نمی فهمد، پس بی خیال، بگذار هفت بار هم بگوییم، چندان بی دلیل و بی حکمت هم نیست. 

اگر به خاطر داشته باشید، دقیقاً سه سال پیش، به محض اختراع واژه ی خودساخته و من درآوردی «بین المللی سازی دانشگاه ها» در لسان مسئولان وزارت علوم و بعد هم شیوع آن در کلام مسئولان دانشگاه های کشور و از همه بدتر در زبان مدیران دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی «مشهد»، این زادگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی - که بسی رنج برد برای پاسداشت زبان فارسی- طی یادداشت فرهیختی ویژه، این نگرانی را مؤکداً متذکر شدیم.

این که آقایان رؤسای دانشگاه های کشور که همه استادید و معلم: لااقل شما از این واژه سازی های غلط و استفاده ی ناروا از آنها دست بردارید که فقط یک دستاورد دارد و آن هم این که پاک آبروی زبان فارسی را می برد! 

مثالی هم زدیم که آیا تاکنون شنیدید کسی بگوید ما در حال «بین الحرمین سازی» یا «دارالفنون سازی» ساختار فنی و حرفه ای کشور هستیم؟ پس چرا می گویید ما در حال «بین المللی سازی دانشگاه ها» هستیم؟ که الحمدلله گویا حرف ما شنیده شد و امروزه شاهد زوال تدریجی آنیم. 

حال حکایت این روزها هم، روایت چرخش دوّار روزگار و به تعبیر «قرآن کریم» این زیباترین هدیه ی آسمانی به بشریت، همان «تلک الایام نداولها بین الناس» است یعنی تکرار یک واژه ی خودساخته، من درآوردی و خیالی دیگر؛

البته این بارمرتبط با دیپلماسی حمل و نقل و صنعت هوانوردی کشور به نام «گواهینامه بین‌المللی! فرودگاهی»، این فرشته ی نجات آبرو که امروزه مثل نقل و نبات در لسان برخی از مسئولان فرودگاه های کشور جا خوش کرده و فخرفروشانه در قالب مصاحبه با رسانه ها بیان می شود که بله، بالاخره با تلاش‌های فراوان، موفق شدیم «گواهینامه بین‌المللی! فرودگاهی» را دریافت کنیم و لذا به همکاران مان تبریک می گوییم و فلان و بهمان... و دیدید که متأسفانه از امروز به لسان مسئولان خراسانی هم وارد شد. 

چرا اولاً به فرودگاه شهرمان اینقدر حساسیم و ثانیاً مصریم لااقل خراسانی ها به این نهضت جنگلی لاپوشانی های غلط رسانه ای نپیوندند؟

نه فقط ما که همه ی مردم دنیا به فرودگاه شهرشان خاصه مباحث امنیت پرواز و  حتی اخبار معمولی اش، فوق العاده حساس اند، چراکه تنها جایی است که برای یک ترک ریز در شیشه ی یک هواپیما، ساعت‌ها آن غول آهنی را متوقف می کنند تا قطعه ی معیوب تعویض و رفع خطر شود، چون سرعت در آنجا بسیار بالاست و قبل از هر پرواز باید دست کم، بین صد تا دویست استاندارد پروازی چک شود و صدالبته، استانداردی هم به نام «خالی بندی» در این فهرست جایی ندارد! 

اما چرا نسبت به خراسانی ها حساسیم، چون که اینجا، شهر و استانی است منسوب به عالم آل محمد(ص) و به لسانی دیگر، صادق آل طاها، دیار مقدسی که شعارش «جهان شهر برکت و کرامت» است و صدا و سیمای استانی اش، هر صبح و عصر با میان برنامه ی «مشهد، پایتخت معنوی ایران» متذکرمان می شود که همواره تلاش کنیم امام باشیم نه مأموم و الگوی دیگران باشیم هم در کردار و هم در گفتار، نه آن که گوشمان به دهان مسئولان دیگر استان ها باشد و ببینیم آنها چه می گویند و ما هم از روی دست خط آنان مشق سیاست کنیم.

یا اگر مسئولی احیاناً بی تقوایی پیشه کرد و خدای نکرده کم صداقتی و خواست برخی از نواقص و کاستی های کاری خود را پشت واژه سازی های غلط و بازی با کلمات پنهان کند، شایسته نیست ما هم برای ارگان و نهاد خود این گونه مقوایی آبرو بخریم که هم از اخلاق حرفه ای به دور است و هم از مکارم رضوی که بارها یادآور شدیم «اینجا شهر مزیت ها و تفاوت هاست، پس باید متفاوت هم عمل کنیم.» 

مثلاً اگر دیگران، نام یک دورهمی ساده ی ۴۰ نفری از کارکنان سازمان خود را «همایش ملی» می گذارند، ملالی نیست - حتی اگر آن را به گزاف «بین المللی» بخوانند - اما به استناد قاعده ی «شرف المکان بالمکین» یا «حرمت امامزاده با متولی است»، می بایست ما به پاس حرمت حُسن انتساب مان به آن امام رئوف، رعایت حریم ملازمت و حفظ شأن و شئونات عنوان مجاور و همسایه ی آقا بودن، ملاحظه گر باشیم که ترک اولایی هم از ما سر نزد تا چه برسد به ذنب و خطا!

به قول آن بزرگ، مگر بالاتر از درجه ی «ارتشبدی»، رتبه ای در سازمان نظامی کشور داریم؟ یا بالاتر از هتل هفت ستاره در صنعت هتلینگ؟ خوب، مادامی که مشهد، ارتشبد ایران و فرشته سرای هفت ستاره ی ایران است، اساساً چه نیازی به این دَک و پُزهای مشتری جمع کن دارد؟ 

خطه ای آسمانی و قطعه ای از بهشت که به برکت وجود مضجع امام مهربانی ها، تبلیغ نکرده، الحمدلله والمنه، میلیون ها زائر حج فقرا از داخل کشور و از یکصد و ده کشور جهان دارد!

بنابراین دلیلی ندارد در قلمرویی که قرار است با نگاه ایده آلی، ان شاءالله آرمان شهر رضوی شود، مسئولان فرودگاه زیبا و به واقع «بین المللی»اش، دنباله روی بی چون و چرای افرادی شوند که امروزه بازار بی اخلاقی هایشان داغ داغ است و کرور کرور از کیسه ی بی صاحب و بی متولی «بین الملل» شهر رضوی خرج می کنند و رویداد فسقلی یشان را به دروغ رخداد بین المللی! می خوانند و از صاحب این مُلک هم شرم نمی کنند.

لذا تمام حرف ما این است خرم آشیانه ی پرنده های زوار خورشید هشتم که همچون هتل پنج ستاره، بر تارک سپهر دیپلماسی حمل و نقل کشور به شایستگی می درخشد و عنوان پرافتخار سودده ترین فرودگاه کشور پس از پایتخت را هم دارد، چه به این نهضت جنگلی و درهم برهم ترجمه های غلط و واژه های خلق الساعه و این که بخواهد گنجشک «گواهی نامه ی فرودگاهی» حقیقی را به جای سیمرغ «گواهینامه بین‌المللی! فرودگاهی» فضایی و موهوم جا بزند؟

ما زیاران چشم یاری داشتیم...

کوتاه سخن این که از خبرگزاری رضوی که سالهاست منوی سخیف و گستاخانه ی «رضوی پلاس» را (که قرائت دیگر آن - نعوذ بالله - امام رضا پلاس! می شود) بر خلاف رسالتش بر تارک سایتش حفظ کرده تا با اخبار نامربوط و زرد هواداری، پیش طرفداران دو تیم استقلال و پرسپولیس دلبری و طنازی کند و از مسابقه ی ایرناشدن جا نماند، انتظار و توقع چندانی نداریم؛

اما از نخستین خبرگزاری غیردولتی و تنها خبرگزاری با هویت دانشجویی کشور یعنی ایسنا، گلایه مند شدیم که شما چرا؟ چرا خبرنگارانی که اغلب جوان و قاعدتاً باید پرسشگر، خوش بین اما دیرباور باشند، رسالت حرفه ای و ذاتی خود (یعنی نگاه با عینک انتقادی به مسائل) را به راحتی فراموش کرده و هر آنچه که مسئولان در مصاحبه ها می گویند، بدون چون و چرا قبول کرده و عیناً درج می کنند؟!

اگر مسئولی، ناشیانه توپ ناکامی های ارگان خود را به زمین بی دفاع «بین الملل شهر» انداخت و رنگ منبع آب و رنگ ساختمان های آن حوالی را بهانه ی تأخیر در دریافت مجوزی کرد که پیشتر، حتی فرودگاه های زاهدان و بندرعباس به سهولت و سرعت آن را دریافت کرده اند، چرا حافظان رکن چهارم دمکراسی یعنی رسانه، نباید بازی خلط مبحث آنان را بهم بزنند؟

سخن آخر: 

سازمان هوایی و جهانی ایکائو از سال ۲۰۰۳ اعلام کرده که بر اساس قوانین جدید، همه فرودگاه‌های دنیا باید برای کسب گواهی‌نامه فرودگاهی اقدام کنند؛ به این ترتیب،‌ تمام فرودگاه‌‌های بین‌المللی کشور ما نیز تا اول تیرماه سال ۱۴۰۳ و فرودگاه‌های مرز هوایی تا دهم آذر سال ۱۴۰۵ موظف به دریافت گواهی‌نامه ی فرودگاهی هستند.

اکنون از بین ۹ فرودگاه کشور، تنها علی الظاهر سه - چهار فرودگاه بین‌المللی زاهدان و بندرعباس و تهران و کیش موفق به دریافت این گواهی‌نامه شده‌اند و فرودگاه‌های دیگر مانند مشهد، شیراز و اصفهان و رشت و... هم به دنبال کسب این مدرک هستند.

حال قسمت جالب داستان این است که فرودگاه مشهد ما به اعتراف خود مسئولان هواپیمایی کشوری، اصلاً «گواهی نامه ی فرودگاهی» ندارد! یعنی از اول هم نداشته! و اگر داستان ترکیدن مکرر لاستیک های هواپیماها در تابستان گذشته داغ و اصطلاحاً در شبکه های اجتماعی ترند و بحث ها به یکی دو کردن های طرفین نمی کشید، چه بسا حالا حالاها هم رو نمی شد و کسی از این دسته گل ۴۳ ساله ما خبردار نمی شد!

به نظر می رسد برخی از مسئولان امر در این پنج فرودگاه باقیمانده و بی مجوز کشور، شاید برای حفظ آبروی سازمانی یا از سر خجلت، نمی گویند: «گواهینامه ی فرودگاهی نداریم!» بلکه از کیسه ی بین الملل خرج می کنند و می گویند: «هنوز گواهینامه ی بین المللی! نگرفتیم» تا در اذهان چنین تداعی شود که مجوز فرودگاهی اولیه را دارند، اما باید یکسری استانداردهایی را بگذرانند تا مجوز ثانویه که همانا گواهینامه ی مثلاً بین المللی! باشد، به آنان اعطا شود در حالی که اصلاً چنین مجوزی با عنوان «گواهینامه ی بین المللی! فرودگاهی» در هیچ جای دنیا وجود خارجی ندارد! والعاقبة للمتقین

و اما اصل خبر:

مدیر روابط عمومی فرودگاه مشهد: فرودگاه مشهد گواهینامه بین‌المللی! دریافت خواهد کرد؟

مدیر روابط عمومی فرودگاه بین‌المللی شهید هاشمی‌نژاد مشهد گفت: نواقص مناطق پروازی فرودگاه مشهد رفع شده و منتظر تاییدیه نهایی سازمان هواپیمایی کشوری هستیم.

حسن جعفری در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص زمان دریافت گواهینامه بین‌المللی! فرودگاه مشهد اظهار کرد: گواهینامه بین‌المللی! آیتم‌هایی دارد که باید مراحل آن طی شود. فرودگاه بین‌المللی شهید هاشمی‌نژاد مشهد در حال حاضر تمام این موارد را انجام داده است.

وی افزود: کارشناسان سازمان هواپیمایی کشوری آیتم‌های دریافت گواهینامه بین‌المللی! فرودگاه مشهد را تایید کرده و فقط منتظر تایید نهایی سازمان هواپیمایی کشوری هستیم.

مدیر روابط عمومی فرودگاه بین‌المللی شهید هاشمی‌نژاد مشهد ادامه داد: تنها فرودگاه کیش و مهرآباد تهران گواهینامه بین‌المللی! دریافت کرده‌اند. مواردی که از فرودگاه مشهد خواسته‌اند نیز تکمیل شده و فقط منتظر تایید نهایی سازمان هواپیمایی کشوری هستیم.

جعفری با اشاره به اینکه گواهینامه بین‌المللی! مخصوص مشکلاتی که در مناطق پروازی وجود دارد، است، تصریح کرد: یکی از معیارهای دریافت گواهینامه بین‌المللی! رنگ‌آمیزی ساختمان‌های نیروی هوایی ارتش است که به ما ایراد گرفته‌اند. به عنوان یک مثال دیگر می‌توان به عدم رنگ‌آمیزی یک منبع آب در نزدیکی فرودگاه برای این مورد اشاره کرد. در حال حاضر تمام ایراداتی که گرفته شده برطرف شده است.

مطابق مقررات و ضوابط سازمان ایکائو، سازمان بین‌المللی هوانوردی و سازمان هواپیمایی کشوری به منظور استانداردسازی و عملیات هماهنگ طبق الگوهای شناخته شده بین‌المللی، فرودگاه‌های کشور را ملزم به دریافت مدرک گواهینامه فرودگاهی* کرده است.

فرشید گلیج، معاون عملیات فرودگاهی، در این باره عنوان کرده بود که فرودگاه‌های بین‌المللی تا تیر ماه ۱۴۰۳ موظف به دریافت این گواهینامه هستند.

انتهای پیام

---------------