تریبون آزاد فرهیخت:

اشاره: عبدالرضا زرگری | به نام خداوند جان آفرین، شهروندان، مجاوران و همسایگان خورشید هشتم در تمام این ۴۴ سال پس از پیروزی انقلاب، اگر هر رخداد شهر امام مهربانی ها را فراموش کرده باشند، قطعاً و بلاشک، فاز به فاز عملیات های گسترش، نوسازی و بازسازی حرم مطهر رضوی را هیچگاه فراموش نمی کنند.

مگر می توانند خاطرات خوش لحظه لحظه بودن در مطاف و مهبط فرشتگان آسمان هشتم را که همچون خانه و کاشانه خود و بلکه بهتر و برتر از خاک و جان و اهل بیت خود، دوست می دارند و به آن عشق می ورزند و حتی گرد و غبارش را توتیای چشم خود و ذریه شان می سازند را از یاد ببرند؟ هرگز...

این مقدمه را بدین جهت متذکر شدیم که به ضرس قاطع بگوییم:

هیچ سالی به اندازه سال ۱۴۰۱ خاصه در شش ماهه دوم، خوشبختانه شاهد رشد و گسترش عملیات عمرانی از جنس تعمیرات، نوسازی ها و بهسازی اماکن حرم مطهر رضوی نبودیم و در نقطه مقابل، هیچ دوره ای مانند همین دوره، متأسفانه وضعیت نمای بصری این تعمیرات، این قدر نابسامان، نازیبا و مهمل و عجله ای از جنس «بزن و برو و بی خیال نما» نبوده، تا جایی که تلخ کامی و اذیت های دوران طولانی ۲۸۰ روزه فقط یک پروژه، شیرینی و لذت اتمام صحن عتیق را به حاشیه برد و خلاصه آن که فقط یک قلم، نه ماه تمام، خیل عظیم زوار و مجاوران رضوی را در صحن عتیق آزار داد!

به بیانی دیگر، در نیمه ی دوم سال ۱۴۰۱، آن قدر وسواس گونه، تیشه به ریشه جای جای حرم رضوی خورد که به تعبیر زائری دلشکسته، گویا بلاتشبیه و العیاذ بالله، زمین حرم مطهر را غربال کردند، تا جایی که حتی خدام دلسوز حرم مطهر هم زبان به گلایه گشوده و از این همه نازیبایی های بصری ایجاد شده، ابراز ناراحتی و تأسف می نمودند.

این در حالی است که در جریان فراگیری بیماری کووید ۱۹ - کرونا، دو سال آزگار کم و بیش این فضا خلوت بود و دقیقاً هفتاد روز این بقعه مبارکه کاملاً و دربست تعطیل! 

حتی خود مسئولان ذیربط طی مصاحبه ای اذعان داشتند هرچند از بابت بسته بودن درهای حرم به روی زوار، ناراحت بودیم، اما به اقتضای تقدیر، فرصت مغتنمی را برای عملیات های عمرانی حرم مطهر پیدا کردیم و به خوبی از آن بهره بردیم.

اما براستی نمی دانیم دنباله ی این نوسازی ها ، چه تعمیرات مهم و گسترده ای جا مانده بود که طی آن ۷۰ روز و به عبارت دقیق تر، ۲۱۰ روز تمام نشد؟ (یعنی حاصل ضرب ۷۰ روز در ۳ شیفت کاری و هر روز ۲۴ ساعت فیکس، تماماً آزاد و بدون مانع)

حتی نمی دانیم دو سال بعد از پایان کرونا (یعنی دو سال فرصت تعمیرات آهسته و تدریجی) کافی نبود که دوباره این کلنگ زنی ها به یکباره اوج گرفت، تا جایی که در فصول پاییز و زمستان، دیگر این داربست ها، چهره و نمای حرم رضوی را بلاتشبیه، به یک کارگاه ساختمانی بزرگ مبدل کرد.

آن قدر تابلو بود که زوار به هر سو که می رفتند، به جای خیره و محو شدن در زیبایی‌های معماری کهن ایرانی - اسلامی و کاشیکاری و کتیبه ها و گچبری و آئینه کاری های رواق ها، صحن ها و تلذذ از هوای پاک و فضای روحانی حرم، به ناچار، داربست ها و بنرها یا کیسه گونی های سفید و تابلوهای نازیبایی را می دیدند و به جای صدای دلنواز مناجات و همهمه و صلوات زوار، صدای گوش خراش تپ تپ موتور و تق تق مته دستگاه های سوراخ کنی را می شنیدند آن هم نه در دوردست ها بلکه در صحن گوهرشاد و دیوار به دیوار مضجع منور!

تا جایی که در گوشه گوشه برخی از رواق ها و صحن ها از صحن بزرگ پیامبر اعظم (ص) گرفته تا صحن گوهرشاد و صحن هدایت و از همه مهمتر صحن انقلاب - این صحن عتیق و عقیق و نگین انگشتری حرم - چیزی که بیشتر به چشم می خورد، داربست و پوشش سفید و تابلوی نازیبای اطلاع رسانی و تابلوی خیابانی احتیاط نامناسب بود.

می گوییم صحن متمایز انقلاب، چراکه صحنی کوچک تر نسبت به صحن پیامبر اعظم (ص) است، اما به خاطر وجود زیباترین چشم انداز از گنبد طلایی حضرت و اصطلاحاً ویو و لوکیشن درجه یک - هم برای عکس های یادگاری زوار و خانواده ها خاصه با آن سقاخانه اسماعیل طلای زیبایش و هم برای تصویربرداری استودیوهای تلویزیونی و شبکه های ماهواره ای و اینترنتی - بسیار محبوب نزد زوار ایرانی و غیرایرانی است و بلکه یک جور نوستالژی خاص با خود دارد که با دل و روح روان هر زائر دلباخته ای بازی می کند و حالش را خوب.

حال همه این زیبایی های چشم نواز را که آدم را به عرش می برد، بگذارید کنار آن همه داربست های زمینی و آسمانی (یعنی در طبقه دوم این صحن) با آن پوشش گونی سفید و تور سبز و تابلوهای راهنمای بزرگ و بدقواره و نازیبایی که کج و راست در سطح زمین و در آن ارتفاع بالا نصب شده بود، آن هم با حروفی ریز و فقط به زبان فارسی که اصلاً دیده نمی شد تا چه برسد به خوانده شدن! 

بی خود و بی جهت نبود کلیپ برخورد مجری صداسیما بر فراز بام این صحن، با نام مجری بی اعصاب تلویزیون آن هم در آنتن زنده، در بستر اینترنت ترند و فراگیر شد، آنجا که هنوز چند ثانیه ای از شروع کلامش نگذشته که چیزی شبیه آلودگی صوتی، تمرکزش را بهم می‌ریزد و از کوره در رفته ، به یکباره روی آنتن زنده می گوید: «اه، این دیگه چه وضعیته؟ من دیگه نیستم» و از کادر دوربین خارج می شود و مجری داخل استودیوی تهران که دستپاچه شده و مانده چه بگوید و میهمان برنامه که همینطور هاج و واج مانده است!

بگذریم که تصمیم جدی برای بازتاب متجمع این اعتراضات و گلایه ها نبود تا این که دیگر کارد به استخوان مان رسید و به چشم خود دیدیم صحنه عجیبی که نتوانستیم این وضعیت نابسامان تیشه و ریشه را تحمل کنیم.

این صحنه ی عجیب و غریب و نادر، زمانی رخ داد که دیدیم دامنه این سهل انگاری ها خاصه داربست زدن های بزن و برو و بی خیال نما، حتی به مرکزی ترین و مهمترین و اصلی ترین نقطه ی حرم منور یعنی خود مضجع و ضریح رضوی هم رسید(دقت کنید، منظورمان گنبد طلایی نیست، بلکه خود ضریح نقره است)، تا جایی که آرزو می کردیم ای کاش این صحنه اسفبار را در خواب هم نمی دیدیم تا چه رسد به بیداری! 

اجازه دهید این طور شرح دهیم: بنرهای خلق الساعه ای در پشت درب های چهار طرف روضه ی منوره به چشم می خورد که به دلیل غبارروبی، مضجع رضوی تا غروب آفتاب تعطیل است! حرم و تعطیلی؟ آخر چرا؟ زوار و مسافران زیادی بودند که گلایه داشتند اگر قرار به تعطیلی نصف روزه حرم بود، پس چرا اطلاع رسانی قبلی صورت نگرفت؟

آیا خبری مهمتر از بسته بودن نصف روزه درهای حرم به دلیل غبارروبی هست که باید در سایت خبری حرم اطلاع رسانی شود؟ آیا این خبر مهمتر بود یا خبر مثلاً بازسازی در و دیوار اتاق های تحویل چادر به بانوان در چهارگوشه حرم مطهر رضوی که چند روز خبر اول بود؟!

و چه بسا زوار و مسافران بی اطلاعی که از راه های دور با سختی و مشقت آمده بودند تا لحظاتی هرچند کوتاه، مولایشان را یک دل سیر زیارت کنند و به موطن خود برگردند، اما با دیدن این بنرها، مأیوسانه و به ناچار، از پشت درهای بسته، عرض سلام و ارادتی کرده و ضریح ندیده، با چشمانی اشکبار برگشتند.

و زواری هم بودند که آن قدر پشت در و چشم انتظار ماندند تا پس از مثلاً غبارروبی، دیده به جمال ضریح غبار برگرفته آقا و مولایشان روشن سازند، اما به محض بازگشایی، تنها چیزی که ندیدند، غبار روبی بود، بلکه علی الظاهر مراسم کاشت داربست ها با آن لوله های زنگ زده و نازیبا در چهار طرف ضریح منور بود!

داربست های رنگ نشده با لوله های ناجور بزرگ و کوچک، چفت در چفت هم در اطراف ضریح منور و لوله های مازادی که از محل تقاطع ها بیرون زده بودند و از همه بدتر سقفی چوبی و برزنتی در بالای ضریح که باعث تاریکی کل آن رواق کوچک شده بود و تعجب زوار که حرم و داربست؟ و یاللعجب، ضریح امام رضا (ع) داربست و برزنت و تاریکی و احساس خفگی در فضا؟ 

جوری که بعضاً با خود می گفتیم گویا مسوولان فنی حرم مطهر، تصور کرده اند که اینجا چه بسا مقبره امام زاده واجب التعظیمی است و چه اشکالی دارد نصف روز تعطیل بماند، یا با میله های داربست خیابانی محصور شود و فراموش کرده اند پاره ای از تن رسول خدا(ص) و ذریه خاص حضرت صدیقه کبری، زهرای مرضیه (س) و هشتمین امام معصوم، انسانی کامل و حجتی از حجج الله البالغه اینجا مدفون است که ثواب زیارتش حتی افضل بر ثواب زیارت حضرت سیدالشهداء (ع) است!

براستی پس از انتشار عکس و فیلم این اتفاق به شدت نادر و عجیب در فضای رسانه ای جهان اسلام، چطور می توان از الگوماندن عتبه مقدسه رضویه برای سایر عتبات عالیات عراق و سوریه یاد کرد؟! آیا آنها هم برای تنظیف و رفع نواقص جزیی سقف و دیوارهای اطراف ضریح مقدس ذوات ائمه اطهار (س) داربست لوله ای قهوه ای رنگ نشده و چفت در چفت می زنند؟! خدا کند از ام القرای جهان تشیع یاد نگیرند و خدا کند این اتفاق تلخ و این جسارت بصری، دیگر تکرار نشود و فراموش شود! کاری که در پذیرایی خانه خود هم نمی کنیم تا چه برسد به نقطه ثقل زمین و زمان!

به هر تقدیر، در سال گذشته، نظرات، دیدگاه ها و بعضاً گلایه های قابل توجه و تأملی در خصوص این داربست های قرن حجر از سوی زوار غیرایرانی و حتی زوار ایرانی از داخل و خارج از کشور دریافت کردیم.

ترجیح دادیم از انتشار پراکنده آنها اجتناب نموده، پس از ترجمه، حذف نکات مشترک و تکراری، اهم آنها را با قلمی شیوا و روان، در آغازین روزهای سال جدید و پس از مراجعت زوار نوروزی به اوطان خود، تقدیم دغدغه مندان تعالی آرمان شهر رضوی بویژه مسوولان خدوم آستان ملک پاسبان سلطان سریر ارتضاء، حضرت امام رضا علیه السلام کنیم.

امید که این دلنوشته ها، دستمایه و تذکار خوبی برای همه ی ما جهت عمل به این آیه ی شریفه ی قرآن کریم باشد که: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تُبْطِلُوا صَدَقَاتِکُمْ بِالْمَنِّ وَالْأَذَىٰ یعنی اى کسانى که ایمان آورده‌اید، صدقه‌هاى خود را با منّت و آزار، باطل مکنید. به هر حال این سنگ فرش های صحن عتیق، با پول صدقات و نذر مردم خریداری شده و نباید نما و چهره ی این داربست‌ها و پوشش نازیبای آن، باعث آزار و اذیت زوار شود.

تذکاری مهم:

پیش از طرح مردم نگاره ها، یادآوری دو - سه نکته مهم ضروری است:

۱. اول آن که در طلیعه یا در انتهای قریب به اتفاق این نظرات، جملات و تعابیر مختلفی در باب قدرشناسی و سپاسگزاری از زحمات شبانه روزی مدیران پرکار و متعهد، مهندسان ساعی و کارگران زحمت کش سازمان فنی و نگهداری حرم مطهر رضوی به چشم می خورد؛

حکایت از آن که ما ناسپاس نیستیم، بلکه این نظرات و بعضاً گلایه ها، صرفاً به نیت رفع نواقص و کاستی ها خاصه جلوه های بصری کار و توجه بیشتر برای رعایت آنها در تعمیرات عمرانی و فنی آتی در حرم مطهر رضوی و به قول عرب زبانان، العتبة الرضویة المقدسة صورت می گیرد و بس، و ما به خاطر اختصار مطلب، آنها را ذکر نکردیم؛

۲. بیشتر زوار منتقد بر این امر اذعان داشتند که به خوبی می دانیم که بالاخره هر ساختمان و هر بنایی حتی نوساز هم اگر باشد، نیاز به یکسری عملیات نگهداری، بازسازی و تعمیرات مستمر دارد، لذا غافل و ناآگاه از این امر اجتناب ناپذیر نیستیم.

 بنابراین پرسش و گلایه ی اصلی این نیست که چرا تعمیرات انجام می شود؟ بلکه برعکس، دست شان هم درد نکند و خدا جزای خیرشان دهد که در سرما و گرما، خرابی ها و کاستی های فنی و عمرانی حرم مطهر رضوی را رفع می کنند. لذا محور سوالات و گلایه ها زوار غیرایرانی و حتی ایرانی آن است که چرا این مهم همچون ۴۳ سال پیش، تدریجی و با ضرب آهنگی آرام و از همه مهمتر با پوشش بصری مناسب و در شأن حرم مطهر صورت نمی گیرد، آن چنان که مزاحمت و خللی در امر خطیر زیارت زوار ایجاد نکند؟! یعنی نمی شود هم تعمیرات کرد و هم حفظ ظاهر؟ عجیب آن که وقتی می پرسیدیم، می گفتند داریم برای نوروز و ماه رمضان آماده می شویم! مگر ده تا ۱۵ میلیون زوار شش ماه دوم سال ۱۴۰۱، زائر و آدم نیستند؟! یعنی خون زوار نوروز و رمضان ۱۴۰۲، رنگین تر از زوار پاییز و زمستان ۱۴۰۱ است؟! این چه طرز فکر غلطی است؟!

به زبان فنی، ترجمه ی این گلایه می شود این که چرا اصول و استانداردهای اولیه، مقدمات و تمهیدات لازم قبل از شروع یک پروسه ی تعمیراتی در داخل صحن ها و رواق ها بویژه فضاهای نزدیک به مضجع منور و حتی در خود رواق ضریح هم از نظر سخت افزاری و هم از حیث نرم افزاری رعایت نمی شود؟!

زبان مان لال و خاک بر دهانمان، اصول اولیه و پیش پا افتاده ای که در تعمیرات - بلاتشبیه و العیاذ بالله - موزه ها و گالری ها حتی همین شهر مشهد خودمان هم رعایت می شود و از جمله در پذیرایی خانه هایمان، اما متأسفانه در پذیرایی خانه ی زائران امام رضا علیه السلام رعایت نگردید و به بوته ی فراموشی سپرده شد!

این که اولاً چرا اصلاً داربست؟! آن هم داربست سی - چهل سال پیش؟! و چرا مثلاً فریم اسپیس ۲۰ سال پیش نه؟ یا چرا برای ضریح منور، از بالابر پرتابل استفاده نکردید؟ ثانیاً بر فرض این که قسم حضرت عباس (ع) خوردید از همین داربست های خیابانی استفاده کنید، بسیار خوب، پس چرا رنگش نکردید؟ چرا لوله های زنگ زده و کثیف و بدقواره، قسمت رواق ها بویژه طاق ضریح منور می شوند؟! 

و ثالثاً باز بر فرض ضیق وقت، چرا همین لوله های قهوه ای رنگ نشده، به اندازه لازم برش نخورده اند که بیست سانتی ضریح مطهر، هر کدام به سمت و سویی از محل چفت و بست خود بیرون نزنند؟!

رابعاً اصلأ کجای عالم در این فضاهای فاخر یعنی صحن ها و رواق ها، روی داربست را با کیسه گونی!! سفید می پوشانند؟ مثلاً کفر خدا می شود روی آنها، باکس بنری زیبا با طرحی همگون با نقش و نگار معماری اسلامی یا دست کم منطبق با طرح و سبک دیوارهای مجاور چاپ و نصب شود؟! 

و خامساً، خوش انصاف ها... بارها دیدیم یک استادکار با یک چهارپایه ی معمولی چوبی و ابزارهای ساده ی کارش در معیت یک دستیار، دارد به آرامی، نواقص و کم و کسری های آیینه کاری ها روی دیوارهای حرم مطهر را رفع می کند و اتفاقاً هیچ جلب نظری هم نمی کند و مزاحمتی هم ندارد، یا خدام حرم، بارها آن همه لوسترهای بزرگ و کوچک را در آن ارتفاع بلند، با یک بالابر ساده تنظیف می کنند و هیچ اتفاقی هم نمی افتد.

مضافاً در این جهان پهناور، مگر تنها ابنیه ی حرم مطهر رضوی نیاز به تعمیرات و نگهداری فنی دارد؟ بلاتشبیه و صدها بلاتشبیه و هزاران بار العیاذ بالله در بناهای موسوم به «عجایب هفتگانه جهان» مانند آرامگاه تاج محل هندوستان یا در برترین و کهن ترین موزه‌های جهان چون لوور پاریس یا ارمیتاژ در روسیه یا حتی در همین تالار آیینه ی کاخ گلستان و نیاوران تهران خودمان، مگر هنگام تعمیرات برای پوشش کارگران، داربست لوله ای زنگ زده می زنند و رویش، کیسه گونی سفید می کشند، یا رویش تابلوی بیابانی «احتیاط» می زنند، آن هم تابلویی کثیف و رنگ و رو رفته و تازه، بند شده با سیم مفتول؟! اصلاً نصب تابلوهای خیابانی احتیاط! در آن فضاهای بسته و پر جمعیت، چه ضرورتی دارد؟!

این همه در حالی است که ابر سازمان متمتع و توانمند غرب آسیا یعنی آستان قدس رضوی خودمان، الحمدالله رب العالمین اصلأ و ابداً نه مشکل مالی دارد و نه معضل مهندس عمران مجرب و نه کمبود نیروی انسانی ماهر، تا از بالابرهای چند منظوره، یا سازه های جدید داربستی، زیبا و منطبق با فناوری های نوین روز استفاده کند، چرا که همین لحظه، بغل گوش شان، فلان هتل مرتفع در دست احداث بخش خصوصی، دارد از این زودبست ها به خوبی استفاده می کند.

و صد البته ناگفته نماند نود درصد این داربست ها، صرفا برای پوشاندن عملیات بهسازی است و نقشی جز نگه داشتن همان بنرهای سفید یا کیسه گونی پوششی ندارد، بنابراین اصلا مهم نیست که این داربست ها، همان داربست های فلزی قدیمی رنگ نشده باشند، یا فریم اسپیس های جدید یا حتی زودبست ها، اصلأ چوبی باشند، چه اهمیتی دارد، مادامی که باری جز سنگینی پوشاننده بر روی دوش شان نیست؟! بلکه مهم، همان باکس و چهارچوب بنر با طرح و نقش و نگاری اسلیمی و اسلامی است که باید روی این سازه فلزی را بپوشاند تا کارگران پشت آن کار کنند و مصالح ساختمانی به چشم زوار نیایند. 

یعنی دقیقاً مشابه همین پوششی که هم اکنون و در ماه مبارک رمضان برای آبخوری های حرم مطهر در صحن ها و حتی داخل رواق امام خمینی (ره) انجام داده اند تا از چشم روزه داران پنهان بماند! چهار طرف آبخوری را فریم اسپیس زده و رویش را با باکس و قاب چوبی مزین به طرحی اسلیمی و اسلامی پوشانده اند. خیلی زیبا، خوب و پسندیده...

قاب ها و باکس های پوشاننده ای که البته بهتر است طرح هایش تکراری و یک شکل نباشد، بلکه با طرح هایی مختص و شبیه به همان مکان و موضع تعمیر باشد تا همگرایی ایجاد کند. طرح هایی که هنرمندان و گرافیست های معاونت تبلیغات آستان قدس مستقر در خود فضای حرم، به راحتی می توانند آنها را طراحی و چاپ کنند. 

مضافاً هنرمندان گرافیست مؤسسه آفرینش های هنری آستان قدس رضوی نیز که عمری سی ساله دارد، می توانند اصطلاحاً به زیبایی هر چه تمامتر، بنرهای زیبا، مفهومی و حتی با طرح های اسلیمی و همرنگ با فضای اطراف محل تعمیرات، طراحی و چاپ و نصب کنند که در نگاه اول، حتی زوار متوجه نشوند پشت این باکس بنر و این فضا، کارگران مشغول کارند؟!

در پرانتز بگوییم ای کاش، جای این مؤسسه در داخل خود فضای حرم مطهر و شش متری رواق مضجع منور می بود نه شش کیلومتری حرم و در مجاورت کوه کوهسنگی! 

این در حالی است که حتی راننده های بزرگوار و زحمت کش حضرات مسوولان در بهترین جای حرم اتاق مخصوص و مجهز برای استراحت شبانه روزی دارند، اما به قول شیخ سخن، سعدی شیراز، هنرمندی که باید قدر بیند و در صدر نشنید، به جای صدر حرم، بر صدر کوهی دور نشسته به نام کوهسنگی مشهد که اتفاقاً خیابانش هم بن بست است! افسوس!

۳. و نکته آخر این که از نظر زمانی، سعی کردیم انتشار این دیدگاه ها، پس از بازگشایی پرحاشیه ترین پروژه بازسازی یعنی بهسازی کفپوش سنگ صحن انقلاب و نمای سقاخانه اسماعیل طلا باشد تا اصطلاحاً خستگی بر تن دست اندرکاران و کارگران نماند که به خوبی می دانیم هیچ چیز به اندازه ی ناسپاسی و ناشکری، خاطر مبارک و نازنین این امام رئوف، این امام زائر و خادم دوست را نمی آزارد. 

و اما مردم نگاره ها:

❖ مردم نگاره ی اول: سلام،  لطفاً به اون آقای مدیری که دستور میده بالای ضریح امام رضا علیه السلام داربست فلزی زشت با میله هایی زنگ زده و کثیف و بدقواره بزنن و میله هایش رو چفت در چفت هم در اطراف ضریح بکارند و بدتر از همه برایش سقف بزنند و کف آن طبقه فوقانی رو با برزنت تیره بپوشانند تا رواق ضریح به العیاذ بالله یک تاریک خانه مبدل بشه بگید که اولاً این سبک داربست زدن، یادگار اجداد سی چهل سال پیش ماست و فعلاً و نهایتاً برای نمای بیرونی برخی از ساختمان های شهری استفاده میشه که تمکن مالی برای داربست های جدید مطابق فناوری روز رو ندارن و ثانیاً در چنین اماکن خاص و ویژه ای که شبیه موزه ها و تالارهای فاخر هست، با استفاده از بالابرها یا زودبست ها، سازه های فلزی مستحکم و پیش ساخته، پرتابل (قابل حمل و نقل) و زیبایی می سازند که کارگران به سرعت و سهولت می توانند کار خود را انجام داده و سریعاً آن را جمع آوری نموده و از محل خارج کنند. 

ثالثاً این چه تعمیراتی بود که نمی شد با استفاده از سازه های پرتال بالابر انجام شود و حتماً می بایست چهار طرف ضریح منور را با این میله های زشت محصور کنید؟

بر فرض ضرورت پوشش کل و استمرار این عملیات، چرا نیامدید یک بار برای همیشه، سازه فلزی مستحکم، زیبا با لوله های استیل و با قابلیت سرهم کردن سریع و سهل و روانی بسازید که پایه های آن در اطراف و حاشیه دیوارها و نه در وسط سالن مستقر شده، به گونه ای که نه حضور این میله ها و نه کار کارگران اصلاً مزاحمتی برای زوار ایجاد نکند؟!

و باز بر فرض ضرورت پوشش سقف سازه که طبعاً باعث تاریکی فضا می شود، می توانستید با یک نورپردازی ساده ، مانع تاریکی رواق مضجع منور شده و در نهایت کاری کنید که این سازه پرتابل، اصطلاحاً با کمپوزیسیون محیط چفت و جور شود. چرا ساده ترین و کهنه ترین و بدترین روش را انتخاب کردید؟!

❖ مردم نگاره دوم: هر چه در سایت آستان قدس رضوی گشتیم، جایی برای نوشتن نظرات مردمی پیدا نکردیم پس شما لطفاً به مدیران سازمان فنی حرم گوشزد کنید سالهاست دوران «زیاد کارکردن» گذشته، بلکه دوران «هوشمند کارکردن» رسیده. یعنی مردم دیگر برای زیاد کردن کسی، او را تحسین نمی کنند، بلکه در سال ۲۰۲۳ این هوشمندانه کار کردن هاست که به چشم می آیند و تحسین می شوند. 

این یعنی چی که به محض مشاهده کوچکترین نقص و عیب ساختمانی، سریعاً تیشه و کلنگ را بر می دارند و بدون ملاحظه حواشی و تبعات، بشمار سه داربست فلزی زشتی می زنند حتی روی خود ضریح مطهر و یا در پانزده متری و پنجاه متری مضجع منور و با یک کیسه گونی سفید آن را می پوشانند و رویش تابلوی احتیاط می زنند غافل از اینکه اینجا حرم تنها امام مدفون در ایران و قطعه ای از بهشت و محل طواف ملائکه آسمان است و از سراسر دنیا زائر دارد.

و اساساً جنس و شکل تعمیرات ساختمانی در اینجا شبیه تعمیرات در بلاتشبیه کاخ های سلطنتی و موزه های فاخر و ابنیه لوکس دنیاست، نه العیاذ بالله مثل کاروانسراها که تنها چیزی که مهم نیست، حفظ ظواهر و زیبایی بصری و آلودگی صوتی است! 

تازه بعد از جمع کردن داربست و کیسه گونی ها در بیست متری ضریح، رفتم آن دیوار را دیدم و تغییرات خاصی ندیدم که لازم باشد داربست بزنند و فقط کافی بود آن فضا را با یک پنل دکوراتیو مشبک چوبی چند لده ی زیبا بپوشانند و پشت آن کارگران کار کنند.

❖ مردم نگاره سوم:  یاللعجب که خود ما هم در زندگی شخصی خود، میان تعمیرات در انباری، آشپزخانه و اتاق پذیرایی خانه فرق می گذاریم و قطعاً پیش بینی ها و روش تعمیر و بازسازی ها، آن طور که برای حیاط و انباری می شود، کاملاً با آشپزخانه و پذیرایی متفاوت است، اما واقعاً متأسفیم که همین آقایان وقتی به حرم مطهر امام رضا علیه السلام می رسند، همه این ملاحظات یادشان می رود و سریعاً کلنگ و تیشه برمی دارند و مشغول کار می شوند!

آقایان: بالله و تالله در اتاق پذیرایی خانه خود و روی قالی و کنار مبلمان میهمان هیچگاه داربست فلزی نمی زنید و جلوی آن را با کیسه گونی و بنر سفید نمی پوشانید و رویش تابلوی «احتیاط» را نمی زنید، اما متعجبیم چطور دلتان آمد در تالار پذیرایی امام رضا علیه السلام از زوارشان آن هم نه در گوشه ای از یک رواق دور بلکه چفت ضریح مقدس چنین داربستی بزنید آن هم بدون هیچ گونه پوشاننده مناسب و در خور شأن آن فضای روحانی و نورانی؟!

بعدشم چرا این کارهای تعمیراتی را در ساعات آخر شب تا اوایل صبح و به سرعت انجام نمی دهید که زائر کمتری در حرم هست؟ بارها رفتم پشت این داربست ها رو دیدم ولی هیچ کسی پشت آن نبود! جز چند کیسه و چند ابزار مصالح ساختمانی! این چه طرز کارکردن در حرمه؟ تو خونه خودتون هم همینطوری تعمیرات می کنین؟

❖ مردم نگاره چهارم: خداوند در قرآن کریم از مثال ها کمک گرفته برای شرح مقصودش، چرا ما تبعیت نکنیم. آقایان مسئول عمران و نگهداری ابنیه حرم مطهر امام رضا علیه السلام! اگر دسته عینک تان بشکند می توانید موقتاً حتی از چسب زخم دست استفاده کنید تا به دست تعمیرکار برسد و او هم شما را برای استفاده از این نوع چسب شماتت نمی کند، اما اگر شیشه همین عینک بشکند چطور؟! باز هم از چسب زخم دست استفاده می کنید؟ قطعاً نه، بلکه موقتاً با چسب شفاف و قطره ای می چسبانید تا به تعمیرکار برسید! 

زمانی که در داخل رواق ضریح یا در نزدیکی آن از داربست استفاده می کنید، یعنی دارید روی شیشه عینک تان چسب زخم می زنید و لذا حق بدهید هر نظاره گری شما را برای این کار نابخردانه شماتت کند و بگوید این دیگر چه وضعیت اسفناکی است؟!

❖ مردم نگاره پنجم: سلام، قلم مجسمه سازی و ضربه به سنگ یک تنی کجا و قلم نگین انگشتر سازی و ضربه به سنگ بیست گرمی آن کجا؟! هر دو قلم اند و هر دو سنگ اند، اما این کجا و آن کجا؟! مسوولان ساختمانی حرم امام رضا علیه السلام باید دقت کنند و بدانند که در دست شان برای تعمیرات و بهسازی ها ابنیه حرم مطهر ، قلم حکاکی و انگشتری است و باید با ظرافت و آهستگی و تدریجی و بدون جلب توجه و بهم خوردن آرامش زوار این کار صورت گیرد تا در زیارت زواری که از راه های دور و نزدیک به پابوسی آمده اند، خللی ایجاد نشود!

❖ مردم نگاره ششم: مگر برای تعویض گل های گلدان های بالای ضریح امام رضا علیه السلام، در رواق ضریح را می بندند یا داربست می زنند؟ خیر، مگر برای تنظیف لوسترهای حرم ، راه مردم را سد می کنند؟ خیر! مگر برای عبور و زیارت زوار کهنسال ویلچری، راه را می بندند؟ خیر! و ده ها و صدها مثال دیگه، پس چرا برای یک تعمیر جزیی سقف ضریح، از بالابر استفاده نکردید و در داخل رواق ضریح آن طور نازیبا و توهین آمیز داربست زدید و سقف زدید و ضریح را تاریک کردید و نصف روز حرم را بستید؟ مگر در دوران ۳۰ ساله تولیت قبل یعنی مرحوم واعظ طبسی رحمت الله علیه کسی جرأت داربست زدن داشت؟

❖ مردم نگاره هفتم: از یکی از خدام حرم سوال کردم که چرا اجازه دادید حرم و صحن ها به این وضعیت بیفتد؟ او هم گلایه داشت و می گفت بخدا ما هم از این وضعیت خسته شدیم و با این که وظیفه ما انتظامات و اساساً چیز دیگری است اما برای رضای خدا دنبال کارگران راه افتادیم و اونا هی داربست می زنند و ما هم می رویم از کنار گوشه بنرهای سفید با گونی سفید پیدا کرده و روی داربست ها نصب می کنیم در حالی که نصب این پوشش ها اصلاً کار خود کارگران سازمان فنی و نگهداری است نه ما! 

❖ مردم نگاره هشتم: این تعمیرات در بیرون دیوارهای حرم مانند روبروی باب الرضا علیه السلام هم هست و چیز عجیبی نیست، اما عجیب آن است که مقابل داربست های آنها چهارچوب های بنردار طرح کاشی نصب شده، اما در داخل صحن پیامبر اعظم ص نه! این یعنی چی؟ بیرون حرم مهمتره یا داخلش؟ قطعاً داخلش مهمترین اما در داخل مقابل داربست‌ها گونی و بنر سفید کشیدند. چرا؟

❖ مردم نگاره نهم: حرم امام رضا علیه السلام دو سقاخانه پر استفاده دارد یکی سقاخانه صحن انقلاب معروف به اسماعیل طلا هست و دیگری سقاخانه صحن جمهوری که هردو به ضریح منور بسیار نزدیک اند و زوار به شفابخشی آب آنها اعتقاد زیادی دارند و حتما باید از آنجاها آب بخورند، اما خیلی عجیب بود که در یک زمان، هر دو سقاخانه در حال تعمیر بود و بسته! در حالی که خیلی ها برای نوشیدن آب به نیت شفا و حتی برای بردن آب از این سقاخانه ها برای تشفی مریضان شان امید داشتند و با دست خالی از حرم برگشتند. 

❖ مردم نگاره دهم: جالبه که یه تابلوی نقاشی نفیس رو برای تعمیر، پیش هر کسی نمی برن و دست متخصصش میدن، اما نمی دونم چطور چند تا کارگر ساده جرأت می کنن چند متری ضریح یا اصلا روی خود ضریح امام رضا علیه السلام داربست و برزنت بزنن و کسی هم ککش نمی گزد و ناراحت نمی شود؟! پس این همه خبرنگار و خبرگزاری و سایت و شبکه های اجتماعی چرا اعتراض نمی کنن؟ 

اتفاقاً یه بار من اول کار داربست زنی شون رسیدم تو حرم و تا اومدم عکس و فیلم بگیرم بفرستم برای سایت آستان قدس رضوی و اعتراض کنم مانعم شدند و ازم مجوز خواستن نشون بدم.

❖ مردم نگاره یازدهم: در خیلی از کشورهای اروپایی و حتی آسیایی قبل از تعمیرات نمای بیرونی ساختمانی که در مرکز شهر و در بافت قدیمی و تاریخی قرار گرفته، ابتدا کارشناس شهرداری از این نما عکس می گیرد و از روی همان عکس طرح بزرگ آن را. چاپ کرده و بر روی داربستی که مقابل ساختمان زدند، نصب می کنند ، به نحوی که عابران پیاده و شهروندان سوار بر خودروها، هنگام عبور از کنار این ساختمان در حال تعمیر، اصلأ متوجه بنایی در پشت آن نمی شوند، آن موقع برای ما مشهدی ها ، داخل حرم مطهر العیاذ بالله برابر با نمای بیرونی یک ساختمان قدیمی در بلاد کفر هم اهمیت ندارد.

درود و بدرود...

خبر و ویدئوی تکمیلی:

>>> برای مشاهده خبر اینجا را کلیک فرمایید...

>>> برای مشاهده ویدئو اینجا را کلیک فرمایید....