تحلیلگر سیاسی و مذهبی اهل جمهوری آذربایجان، با اشاره به آداب و سنن مردم این کشور در سفر حج، گفت: شیعیان جمهوری آذربایجان که استطاعت ادای فریضه حج را ندارند و مشتاق این سفر معنوی هستند، اشتیاق خود را با زیارت حرم ائمه معصومین(ع) در مشهد، قم و‌ کربلا نشان می‌دهند. صامد باقراف اظهار کرد: با فرارسیدن موسم حج، مردم مسلمان جمهوری آذربایجان نیز همانند مردم هر کشور اسلامی دیگر،... ...  حال و هوای معنوی پیدا می‌کنند و شور و هیجان در این کشور موج می‌زند.وی افزود: تعداد حجاج آذربایجان در مقایسه با کشورهایی مانند ایران و ترکیه اندک است و به حدود ۱۰ هزار نفر در هر سال می‌رسد. یکی از موضوعات مهمی که در این کشور و طی موسم حج مطرح می‌شود، تأمین هزینه این سفر معنوی است؛ زیرا این هزینه بنا به گفته مسئولان این حوزه بسیار بالاست و نزدیک به ۵ هزار دلار می‌شود که هر سال با افزایش همراه است. با توجه به اینکه جمهوری آذربایجان از عربستان فاصله جغرافیایی چندانی ندارد، هزینه این سفر بسیار زیاد است.تکرار مسیر امام حسین در موسم حج توسط مسلمانان آذربایجانبه گفته صامد باقراف، از دیگر نکاتی که در این باره می‌توان به آن اشاره کرد این است که همزمان با پایان ذیحجه، سال قمری تمام و با آمدن محرم، معنویت خاصی بر جامعه آذربایجان حاکم می‌شود. در موسم حج، از هر منطقه آذربایجان چند زائر به عربستان می‌روند که انجام همین فریضه موجب می‌شود معنویت خاصی بر این کشور حاکم شود.وی ادامه داد: یکی از سنت‌های حسنه مردم مسلمان جمهوری آذربایجان آن است که به حلالیت‌طلبی پیش از انجام سفر حج می‌پردازند و این کار را در مساجد و دیگر اماکن مذهبی انجام می‌دهند و از خانواده، نزدیکان، دوستان و آشنایان حلالیت می‌طلبند.تکرار مسیر امام حسین در موسم حج توسط مسلمانان آذربایجاناین کارشناس مذهبی اظهار کرد: این سنت‌های نیکو پس از بازگشت از حج نیز با دادن ولیمه در قالب احسان کردن ادامه پیدا می‌کند و حجاج به بیان خاطرات معنوی از حج برای کسانی که آرزو دارند به این سفر بروند می‌پردازند. وقتی حاجیان از حج بازمی‌گردند، دوستان، نزدیکان و اقوام سعی می‌کنند که به دیدن حاجی بروند و از تبرکاتی که آورده است دریافت کنند و جرعه‌ای از آب زمزم بنوشند؛ آنان این آب را مقدس می‌دانند.  باقراف گفت: کسانی که به حج نمی‌روند و مشتاق این سفر هستند، اشتیاق خود را با زیارت حرم ائمه معصومین(ع) در مشهد، قم و‌ کربلا نشان می‌دهند. آنان دعای عرفه را هم‌سطح زیارت عمره، حج تمتع، سفر به کربلا و زیارت اربعین می‌دانند که در سال‌های اخیر به صورت سنت شناخته شده است.وی افزود: اگرچه دعای عرفه باید در صحرای عرفات مکه خوانده شود، ولی افرادی که قدرت مالی برای تأمین هزینه سفر حج را ندارند سعی می‌کنند که در این ایام به کربلا بروند و در دو هفته‌ای که حجاج مشغول زیارت و انجام اعمال در مکه هستند، در حرم امام حسین(ع) حضور داشته باشند.‌تکرار مسیر امام حسین در موسم حج توسط مسلمانان آذربایجانبه گفته باقراف، این اقدام مردم مسلمان آذربایجان برگرفته از حرکت امام حسین(ع) در سال ۶۱ هجری است که از مکه به سمت کربلا حرکت کرد و ماهیت قیام خود را به جهانیان نشان داد و مسیری خلاف جهت مکه را که همه مسلمانان به آن سمت می‌رفتند انتخاب کرد و به کربلا آمد. مسلمانان آذربایجان که عاشق امام حسین(ع) هستند و نمی‌توانند به حج بروند، چنین حرکتی را همانند آنچه امام در آن سال انجام داد، در تأیید موسم حج انجام می‌دهند.وی اظهار کرد: همچنین در آذربایجان عبارتی دینی و ارزنده وجود دارد که «نماز جمعه حج فقراست» و بیشتر مسلمانانی که نمی‌توانند به حج یا کربلا بروند، اشتیاق خود را با حضور در نماز جمعه نشان می‌دهند. مردم آذربایجان در ایام حج و عید قربان و به منظور رفتن به پیشواز محرم،‌ سعی می‌کنند که در مساجد حضور پررنگ‌تری داشته باشند.گفت‌وگو: آزاده غلامیایکنا