توضیحاتی درباره شبکه شهرهای خلاق یونسکو و نقش شهرداری‎ها در معرفی آن‎ها به دنیا؛ گام‎های رو به جلوی مشهد در مسیر شهر خلاق شدن ... در اینکه مشهد شهر خلاقی در حوزه ادبیات و زبان فارسی است هیچ شک و تردیدی وجود ندارد، اما اگر در فرصت اندک باقیمانده بتوانیم فرآیند را درست طی کنیم، شانس مشهد برای اینکه این اتفاق برایش بیافتد و جزو شهرهای خلاق به حساب بیاید،...  ... زیاد است اما تنها تا تیرماه مهلت دارد که مدارک و زمینه‎های لازم را فراهم کند.گام‎های رو به جلوی مشهد در مسیر شهر خلاق شدنبیشتر از یازده سال از زمانی‎که یونسکو «شبکه شهرهای خلاق» را راه‌اندازی کرد، گذشته است. در این طرح یونسکو به معرفی شهرهایی می‌پردازد که براساس هفت معیار اصلی از سرتاسر جهان انتخاب و به فهرست «شبکه‌های شهرهای خلاق» افزوده می‌شوند. تاکنون، ایران با ثبت دو شهر، یعنی «رشت» به‎عنوان شهر خلاق غذا و «اصفهان» به ‎عنوان شهر صنایع دستی، به این شبکه راه یافته‌اند. مواردی که از سوی یونسکو نام‌گذاری شده و به جهان معرفی می‌شوند، بیش از مکان‌های دیگر مورد توجه قرار می‌گیرند. به گزارش پایگاه اطلاع‎رسانی شهرداری مشهد، شبکه شهرهای خلاق یونسکو در سال 2004 برای ترویج همکاری میان شهرهایی به راه افتاد که از خلاقیت به عنوان عاملی راهبردی برای پیشرفت پایدار شهری استفاده کرده بودند. 180 شهری که این شبکه را تشکیل داده‌اند، برای رسیدن به هدف مشترکی با هم کار می‌کنند؛ قرار دادن خلاقیت و صنایع فرهنگی در قلب برنامه‌های توسعه‌شان در سطح محلی و همکاری فعال در سطح بین‌المللی. با پیوستن به این شبکه، شهرها متعهد می‌شوند که فعالیت‌های مثبت‌شان را با هم به اشتراک بگذارند و میان بخش‌های خصوصی و عمومی و جامعه مدنی ایجاد همکاری کنند تا:- آفرینش، تولید و توزیع فعالیت‌ها، محصولات و خدمات فرهنگی را تقویت کنند.- کانون‌های خلاقیت و نوآوری و گسترش فرصت‌ها برای افراد آفریننده و حرفه‌ای در بخش فرهنگی را توسعه بدهند.- دسترسی به زندگی فرهنگی و شرکت در آن، به ویژه برای گروه‌ها و افراد به حاشیه رانده‌شده و آسیب‌پذیر را بهبود ببخشند.- ادغام کامل فرهنگ و خلاقیت در طرح‌های پیشرفت پایدار انجام شود.* چه معیارهایی برای عضویت شهرها در شبکه شهرهای خلاق جهان وجود دارد؟هر شهری که کاندیدای عضویت در این شبکه باشد، باید دارای یکی از معیارهای هفت‌گانه یونسکو شامل «ادبیات»‌، «خوراک شناسی»،‌ «صنایع دستی»‌، «موسیقی»‌، «هنرهای رسانه‌ای»‌، «هنرهای مردمی» و«طراحی» باشد. معیارهایی که بیانگر روح حاکم بر فعالیت‌های آن شهر خاص است. شهرداران ما متولیان اصلی شهر هستند و باید نگاهی کلان به توسعه پایدار داشته باشند و همان اندازه که به فاضلاب شهری اهمیت می‌دهند، فاضل کردن مردم یک شهر هم برایشان مهم باشد. حال که «آلمان»، «نروژ» و «فنلاند»، به درجه‌ای از توسعه پایدار رسیده‌اند که آشغال وارد می‌کنند و از آن در ساخت صنایع پیشرو بهره می‌برند، ما هم باید به ضرورت توجه فرهنگ و سرمایه‌گذاری در این زمینه توجه کنیم که سرمایه‌گذاری فرهنگی از بین نرود و به بار بنشیند. شهری که عضو این شبکه می‌شود به یک ظرفیت عظیم در حوزه‌ اشتراک‌گذاری اطلاعات، دست پیدا می‌کند. به عنوان مثال شهر «رشت» می‌تواند با دو منطقه دیگر در دنیا مانند شهرهایی از «اسپانیا» و «ایتالیا» که شهر «خلاق غذا» نام گرفته‌اند، از نظر اطلاعات داد و ستد کند. در واقع مهم‏ترین هدف این است که شهرهای خلاق در یک مختصات جغرافیایی فرهنگی با یکدیگر داد و ستد داشته باشند. شایستگی‎های لازم مشهد برای شهر خلاق شدن/ مشهد؛ مرکزیت خط و خوشنویسی در ایرانحجت‌الله ایوبی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران می‎گوید: مشهد شایستگی لازم برای شهر خلاق شدن را دارا است.وی در گفت‎‏وگو با خبرنگار ما به ارائه توضیحاتی می‎پردازد و می‎افزاید: چندی پیش در دیدار با شهردار، معاونان و مدیران شهری مشهد در کمیسیون ملی یونسکو در ایران، احساس کردیم اراده، عزم و فرهیختگی لازم بین مدیران شهری و شورای اسلامی شهر مشهد وجود دارد تا بتوانیم همکاری لازم با این افراد را داشته باشیم.او با بیان اینکه مشهد به هر حال خراسان است؛ شهر امام رضا(ع) و توس است، ادامه می‎دهد: این شهر با امکانات بسیار خوب و چهره‎های بسیار درخشان ما را تشویق به همکاری بیشتر با این شهر می‎کند. برای شهر خلاق شدن، مشهد یکی از کاندیدها است، هرچند کاندیدهای دیگری هم داریم اما مشهد می‎تواند گزینه موثری در این مسیر باشد. ایوبی با عنوان اینکه شهر خلاق شدن یک فرآیند است، اضافه می‎کند: در اینکه مشهد شهر خلاقی در حوزه ادبیات و زبان فارسی است هیچ شک و تردیدی وجود ندارد، اما اگر در فرصت اندک باقیمانده بتوانیم فرآیند را درست طی کنیم، شانس مشهد برای اینکه این اتفاق برایش بیافتد و جزو شهرهای خلاق به حساب بیاید، زیاد است اما تنها تا تیرماه مهلت دارد که مدارک و زمینه‎های لازم را فراهم کند. دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران می‎گوید: البته که راه برای دوره‌های بعدی بسته نیست، اما ما و همه همکاران‌مان در حال تلاش هستیم که بتوانیم فرآیند را به‎درستی طی کنیم؛ چون شهرهای دیگری هم هستند که از خیلی قبل‎تر شروع به آماده سازی کرده‎اند و از بعضی جهات از مشهد جلوتر هستند. او با بیان اینکه ما خیلی دنبال توسعه دفاتر یونسکو نیستیم، بیان می‎کند: در حال حاضر تنها یک دفتر استانی در شهر یزد داریم که آن هم به دلیل این است که تمام شهر یزد ثبت جهانی شده است. ایوبی می‏افزاید: در مورد مشهد هم در حال گفت‎وگو و بررسی هستم، با مدیران شهری هم صحبت شده و در پی آن هستیم که مرکزیتی برای خط و خوشنویسی یونسکو در شهر مشهد درست کنیم. چون تمدن‏های کهن مثل ایران، چین، ژاپن و کره هنری به نام خوشنویسی داشته و دارند.دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران با عنوان اینکه مشهد پرچم زبان پارسی و شاهنامه رو بلند کرده است، خاطرنشان می‎کند: به مدیران شهری مشهد پیشنهاد کرده‎ایم شاید بشود خط و خوشنویسی را هم اضافه کنیم و دبیرخانه‎ای با این مضمون در شهر مشهد افتتاح کنیم. که مرکزیت مشهد کامل شود و ما هم بتوانیم این بخش از یونسکو را در مشهد دایر کنیم.او می‎گوید: خوشبختانه شهر مشهد و در مقیاس وسیع‌تر، خراسان بزرگ، شناسنامه خوبی برای معرفی ایران است؛ چراکه بسیاری از مفاخر و بزرگان دانش و علم و ادب و فرهنگ از این خطه برخاسته و آثار گرانقدری به دنیا عرضه کرده‌اند. ایوبی در همین راستا افزود: یونسکو که سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی ملل متحد است همواره در پی تجربیات نو، تاریخ و میراث فرهنگی و معنوی است که امیدواریم بتوانیم در معرفی هرچه شایسته‌تر مفاخر، ظرفیت‌ها و قابلیت‌های شهر مشهد و به تبع آن جمهوری اسلامی ایران به دنیا، گام‌های موثری برداریم.  مهین ساعدی