مدیر مرکز خدمات تخصصی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی گفت: گردشگری در مشهد، یک ساختار و صنعت پویا است. مسعود اعلم صمیمی، پیرامون وضعیت صنعت گردشگری مشهد اظهار کرد: همان‌طور که یکی از اساتید حوزه گردشگری نیز مطرح می‌کرد، مشهد یکی از پیشروترین مقاصد گردشگری کشور محسوب می‌شود؛ به این دلیل که در طول زمان توانسته خود را با ذائقه گردشگران وفق و رشد دهد... وی ادامه داد: در ابتدا گردشگری زیارتی، در ادامه گردشگری زیارتی- خرید و سپس با توجه به تغییر ساختارهای فرهنگی- اجتماعی، باعث گسترش تم‌پارک‌هایی شده که نگاه ویژه‌ای به کودکان و نوجوانان داشته است و بنابراین تبدیل به یک مقصد گردشگری زیارتی- خرید و تفریح شده و این نشان‌دهنده آن است که گردشگری در مشهد یک ساختار و صنعت پویا است. پس ما نمی‌توانیم جلوی این پویایی را بگیریم و باید کمک کنیم به این که این پویایی هرروز بیشتر شده و به جذابیت‌های شهر مشهد اضافه کند.وی پیرامون نقاط عطف گردشگری مشهد بیان کرد: گردشگری در مشهد چند نقطه عطف داشته است؛ یکی حوزه قبل از حضور گردشگران خارجی، یعنی پیش از توافقات برجام بود که حوزه گردشگری در استان و مشخصا مشهد، بیشتر در گردشگری خروجی کار می‌کرد؛ اما پس از برجام و تا قبل از موضوع سفارت عربستان ما توانستیم در حوزه گردشگری ورودی، به خصوص درمورد کشورهای عربی و مسلمان به خوبی عمل کنیم. ولی پس از این اتفاقات، با افت شدیدی در حوزه گردشگری ورودی مواجه شدیم و با توجه به این که مهمترین بازارهای ما، کشورهای مسلمان و عرب بودند، آن‌ها را از دست دادیم. بنابراین این موضوع دوباره به گردشگری خروجی شیفت پیدا کرد و ما بیشتر بر روی گردشگری خروجی کار می‌کردیم تا نقطه عطف بعدی که تغییرات نرخ ارز بود.عضو هیئت علمی موسسه آموزش عالی شاندیز اضافه کرد: تغییرات نرخ ارز عملا باعث شد که حوزه گردشگری خروجی که در مشهد در حال فعالیت بود، از کار افتاده و با اختلالات شدیدی مواجه شود. ضمن این که مدتی وجود ارز مسافرتی باعث شده بود که تا اندازه‌ای و به صورت حباب‌گونه و تصنعی گردشگری خروجی سر پا باقی بماند؛ اما با حذف ارز مسافرتی، می‌توان گفت که رسما گردشگری خروجی را به طور کامل از دست دادیم و این موضوع وقتی شدیدتر شد که نرخ پروازهای ما هم تغییر یافت و افزایش نرخ‌ها، نه‌تنها در گردشگری خروجی تاثیر منفی گذاشته، بر گردشگری ورودی نیز بسیار موثر بوده است و فکر می‌کنم عصر جدیدی را در گردشگری خواهیم داشت که آن هم گردشگری داخلی مبتنی بر حمل و نقل جاده‌ای است و حدس من این است که تا چند سال آینده، حوزه گردشگری ما به این سمت پیش رود.رونق گردشگری ورودی با نگاه به کشورهای مسلمان، گزینه‌ عملی در حوزه گردشگریاعلم صمیمی خاطرنشان کرد: من معتقدم یکی از گزینه‌هایی که خیلی خو‌ب می‌تواند عمل کند، بحث رونق گردشگری ورودی آن هم با نگاه به کشورهای مسلمان است. متاسفانه با توجه به کاهش ارزش پولی ما و کاهش قدرت خرید مردم، درست است که می‌گوییم احتمالا گردشگری جاده‌ای بیشتر می‌شود و در واقع الباقی شکل‌ها و تقاضاهای گردشگری به این نوع گردشگری شیفت می‌یابد، اما در نهایت حوزه گردشگری ما افت پیدا می‌کند و همین امر موجب می‌شود که به سمت گردشگری ورودی برویم. همچنین، نرخ ارز با توجه به این که ما را مقصد ارزان‌تری به نسبت رقبا تبدیل کرده، اگر بتوانیم تبلیغات خوبی داشته و بازار از دست‌رفته‌مان را بین کشورهای عربی بازپس بگیریم، در این معادله، سودآور خواهد بود.وی تصریح کرد: کشور ترکیه پس از اتفاقاتی که در سال ۲۰۱۶ برای آن افتاد، با افت شدید گردشگر مواجه شد و این همان دورانی بود که روابط سیاسی این کشور با روسیه نیز دچار مشکل شده بود و ترکیه مهمترین بازارهای خود را که مشخصا روسیه، کشورهای عربی و بعد ایران بود، از دست داد. کشور ترکیه برای این که بتواند دوباره بازار خود را رونق دهد، وارد فضای جدیدی از تبلیغات مبتنی بر وبلاگرها و ایفلوئنسر‌های سفر و حوزه تبلیغات مجازی شد.برگزاری برنامه‌هایی برای اینفلوئنسرهای سفر، در رشد جایگاه گردشگری مشهد موثر استمدیر مرکز خدمات تخصصی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی گفت: به نظرم می‌توانیم در مشهد با برگزاری یک برنامه برای اینفلوئنسرهای سفر از کشورهای دنیا و در مرحله بعدی، از بازارهای هدف اصلی خود که کشورهای مسلمان و عرب‌زبان هستند، دوباره جایگاه گردشگری مشهد را به قالب گذشته برگردانیم و اتفاقاتی که برای سفارت عربستان افتاد را به نوعی این‌گونه پوشش دهیم.اعلم صمیمی در پاسخ به سوالی پیرامون حفظ گردشگری زیارتی در کنار افزایش دیگر جاذبه‌های گردشگری در مشهد بیان کرد: ما باید بپذیریم مهمترین و محوری‌ترین جاذبه مقصدی به نام مشهد، قطعا بارگاه منور رضوی است؛ پس اگر می‌خواهیم تلاشی برای حفظ و گسترش بازار گردشگری در مشهد کنیم، باید حول محور جاذبه اصلی باشد. اما این موضوع دلیل بر آن نیست که از الباقی جاذبه‌هایی که می‌تواند به حوزه گردشگری کمک کند و باعث جذابیت بیشتر کشور و مشخصا شهر مشهد شود و نیز ماندگاری زائر را بیشتر کند، چشم بپوشیم. پس باید به شکل‌های دیگر جاذبه‌ها نیز اضافه و متنوع‌تر شود.وی اضافه کرد: در دوره اولیه، یعنی زمانی که از گردشگری زیارتی به سمت گردشگری زیارتی- خرید پیش رفتیم، اگر مراکز خرید را در مشهد ایجاد نمی‌کردیم، شاید مقصدی به نام مشهد از بین می‌رفت و نمی‌توانستیم رشدی داشته باشیم و یا همیشه در ۱۵ روز عید آمارهایی دهیم مبنی بر این که مشهد به عنوان سه مقصد گردشگری داخلی محسوب شده و نیز به عنوان قطب گردشگری کشور، همچنان جایگاه خود را حفظ کند‌؛ پس این نشان می‌دهد که ما باید این امر را پویا نگه داشته تا بتوانیم گردشگری اولیه را که گردشگری زیارت است، بهره‌مند ساخته تا بتواند خود را زنده نگه دارد.این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: افزایش جاذبه‌های گردشگری و تنوع آن‌ها قطعا باید مد نظر قرار گیرد که حتما باید به کمک بخش خصوصی و مشخصا در حوزه ایده‌های نوینی که توسط ایده‌پردازان جدید و نسل جوان اتفاق می‌افتد، باشد. اما این که چطور می‌توان حوزه زیارت را نیز همچنان حفظ کرد و انواع و اقسام جاذبه‌های جدید به گردشگری زیارتی خللی وارد نکند، به نظرم باید یک بازنگری اصلی در حوزه زیارت و آنچه در آستان قدس رضوی در حال اتفاق است، صورت دهیم و من فکر می‌کنم آستان قدس به این سمت رفته که در راهی گام بردارد تا میزان ماندگاری زائرین را در حرم و بارگاه رضوی بیشتر کند.اعلم صمیمی ادامه داد: راه حل‌های متفاوتی برای این موضوع وجود دارد و در نهایت، ماندن زائر در حرم شاید تنها هدف نباشد و این که زیارت هم عمق یافته، جنس و کیفیت تجربه زیارت بیشتر شود، قاعدتا مد نظر آستان قدس بوده و باید باشد. از طرفی، شاید شکل‌های جدیدی از فعالیت‌ها در حوزه شناساندن خود حرم به بازدیدکنندگان و یا تورهایی که می‌توان در خود حرم تعریف شود، جالب توجه باشد. البته منظور این نیست که حرم را تبدیل به یک موزه کنیم، اما این شکل‌ جدید از فعالیت‌ها که می‌تواند حتی به صورت معنوی باشد، نه فقط بازدید یک طاق و مقبره، بلکه تعریف مناسک در جایگاه‌های مختلف حرم که باعث عمیق‌تر شدن تجربه زیارت نیز می‌شود، کمک‌کننده است.این استاد دانشگاه در تکمیل سخنان خود اظهار کرد: در حال حاضر، متاسفانه شهر مشهد به لحاظ گردشگری در شوکی قرار دارد و این افق را پیش روی خود می‌بیند که نه می‌تواند گردشگری ورودی و خروجی خوبی و نه چندان گردشگری داخلی ارزشمندی داشته باشد و برای این که مقداری از میزان یاس و عدم شفافیت افق پیش رو کاسته شود، به نظرم هرچه سریع‌تر باید اتفاقات و تصمیماتی صورت گیرد تا به سمت فضایی بهتر حرکت کنیم.ایسنا