چهارهزارمین پست از تارنمای «اندیشکده بین المللی فرهیخت» - یعنی دقیقاً همین پست حاضر - در 3.200 مین روز از تولدش نگاشته و منتشر شد. «عبدالرضا زرگری» پایه گذار نخستین تارنمای رصد رویدادهای بین المللی مشهد مقدس و تهیه کننده ی «نخستین دانشنامه ی بین المللی مشهد مقدس» (در شرف نگارش) چنین می گوید: 3.200 روز پیش و همزمان با تاریخ استثنایی 1388/08/08 - که از روی حسن تصادف، مقارن و مصادف با فرخنده زادروز سپهر هشتم، امام مهربانی ها، مولای تسلیم و رضا، حضرت امام علی ابن موسی الرضا علیه آلاف التحیه و الثناء نیز بود - هیچ گاه به خاطرمان هم نمی آمد که این نهال نوپایی که در این روز سعید، به لطف خدا و با عنایت خود صاحب آن روز عزیز و به دست قریب به شانزده نفر از همکاران آقا و خانم علاقه مند به تعالی بین المللی شهر خورشید هشتم، غرس و کاشته می شود، روز به روز برکت افزایی نموده و پس از قریب به یک دهه، اینقدر پر و بال و شاخ و برگ بگیرد که دیگر نهال نه، بلکه شجره ی طیبه ای گردد و به ثمر و بار نشیند! درخت تنومندی که همزمان با سه هزار و 200 مین روز از تولدش و اندک روزهایی پس از سالروز میلاد خود حضرت و «دهه ی کرامت اش»، شمار پست های منتشره ی آن، بحمدالله والمنه به چهار هزار پست بالغ شد!
هرچند شمارگان پست های ارسالی یک وبگاه، به خودی خود، نه امتیازی به شمار می آید که باعث مباهات و فخر گردد و نه پایش و پویش چهار هزار note و داده ی خامی که هنوز به بلوغ Data و نبوغ information نرسیده اند، عیارافزایی علمی و پژوهشی خاصی به یک پروژه ی آینده پژوه می نمایند، اما خرسندیم که طی این نُه سال، در کنار این جست و جو و جد و جهدهای تحقیقاتی، توانستیم به فضل الهی، با شعار «هرچه متن، هرچه عکس، هر چه فیلم و هرچه صدا»، حجم انبوهی از اطلاعات مرتبط با دو کلید واژه ی «مشهد» و «بین الملل» را گردآوری نموده، پس از تبدیل آن دسته از اطلاعات آنالوگ به دیجیتال، آن ها را بر روی ده ها هارد دیسک چندین ترابایتی داخلی و خارجی رایانه نگهداری نموده و با درنظرداشت ملاحظات مرتبط با «حقوق مالکانه»، بخشی از آن را - به اندازه ضرورت - در فضای ابری و در بستر وب منتشر سازیم!از این رو به جرأت می توان گفت برای درج این 4000 پست، چه بسا بیش از هشت هزار پست مرتبط با رویدادهای بین المللی شهر و مقالات و دیدگاه ها و نظرات و مصاحبه ها و... از نظر ما و خادمان بین المللی شهر گذشته است، اما شایسته ی درج در مدخل این دانشنامه دیده نشده، چراکه از ابتدا، قرارمان بر این بود تا از درج و بسط اخبار و رویدادهای تبلیغاتی و پروپاگاندایی و از همه مهمتر، رخدادهایی که صرفاً نام «بین الملل» را بر خود یدک می کشند، و از داخل تهی از هر مؤلفه ی مرتبط با مناسبات بین المللی و روابط خارجی مشهد اند، دوری کرده و صرفاً مطالبی را گردآوری، طبقه بندی، تحلیل و استخراج کنیم که اولاً صددرصد مرتبط با حوزه ی «بین الملل» و ترجیحاً خود «مشهد مقدس» باشند و ثانیاً پس از درج و طبقه بندی این داده های خام، بتوانیم از آن ها در آینده به عنوان دست مایه های آماری و محتوایی ارزشمند برای پروژه ی تحقیقات آتی خود استفاده نموده و به هدف نهایی از تأسیس این تارنما و وبگاه های مکمل مانند «تریبون آزاد فرهیخت»، «تقویم فرهیخت» و... که همانا تهیه ی دانشنامه ای علمی، تحقیق محور و آینده پژوه از رهگذر کسب اطلاعاتی مستند و جامع، فراگیر و قابل اعتنا با اولویت «تکریم زائران غیر ایرانی حضرت رضا(ع)» و با محوریت «اقتصاد شهر» است، نزدیک و نزدیکتر شویم!اگر بخواهیم عملکرد این سال ها را با تمثیلی گویا، شفاف تر سازیم، باید بگوییم که: «اگر نُه سال یکسره و بی وقفه و هر روز، به عشق بالندگی شهر و پویایی استان امام مهربانی ها، رخت و جامه ای شستیم، نه از آن جهت بود که صرفاً خواستیم آن رخت و پارچه شسته شود، بلکه می دانستیم در عین پاکیزه سازی آن بار و بُنه، دست های خودمان نیز شسته و نظیف خواهد شد!» لذا هدف غایی ما صرفاً راه اندازی یک تارنمای اینترنتی نبود تا به آمار قریب به شش میلیون بازدید آن مباهات کنیم، بلکه دقیقاً هشت سال و ده ماه و 16 روز، پایش و پویش رسانه ای ما و همکاران خدوم و فرهیخته در داخل و خارج از کشور، صرفاً یک هدف جزیی بود و بهانه ای زیبا تا ما را به غایت اصلی که همانا صعود به قله ی کمال شهری ست، برساند و رهنمون سازد!تلاشی از سر صدق، آگاهانه و روزانه در لابلای انبوهی از اخبار و رویدادها، تحلیل ها و مصاحبه ها، نظرها و گزارشات متنی و تصویری و فیلمی و صوتی و... با رصد دهها روزنامه و مجله به زبان های مختلف در بستر فضای فیزیکی و جد و جهد وبگردی هایمان در صدها سایت خبری و تحلیلی و بلکه استمداد از فناوری های جستجوگر هوشمند گوگل و نیز ربات ها برای پویش هزاران اتاق و گروه و کانال در شبکه های اجتماعی پرطرفدار در بستر فضاهای سایبری.کوششی قویم در تقویم قدیم که منجر به گردآوری اطلاعاتی جامع، سودمند و فراگیر شد. یا به تعبیری دیگر، فریم به فریم تصویر سازی یا زدن گره بر روی گرهی دیگر به این دار قالی منقش که ماحصلش اکنون، سریالی است چهار هزار دقیقه ای و قالی ای است چهارهزار شانه که می توانیم به زودی زود، با نگاه بر این آئینه ی بیرونی و بانک اطلاعاتی و گنجینه ی درونی، برگ سبزی را با عنوان «نخستین دانشنامه ی بین المللی مشهد»، پیش کش سلطان سریر ارتضا و تقدیم «مشهد الرضا»، این قطعه ی سبزفام از بهشت اکرام کنیم!بدین جهت سال ها مانند زنبورهای عسل کارگر، وسواس گونه، سره را از ناسره جدا کرده و صرفاً به پای گلهای معطر و خوشو نشستیم تا شهدهای شیرین، هرچند اندک را از باغ و بوستان های مختلف و متنوع، گردآوری و تجمیع سازیم تا روزی که قرار عاشقی گروه فرهیختگان بر انتشار این دانشنامه قرار گرفت، بتوانیم از درون و برون این گنجینه برای ارائه ی نگرشی هایی راهگشا و سیستماتیک، راهبردهایی آینده پژوه و دانش بنیان و راهکارهایی مهارت محور، مؤثر و فناوریک و از همه مهمتر کریمانه بهره ببریم و بر کرامت بخشی به «زائران غیر ایرانی مضجع رضوی» بیفزاییم! خلاصه ی کلام این که: اگر امروزه بر این اعتقادیم که، تلاش برای فعال سازی دیپلماسی های تجمیعی و چهارگانه در راستای توسعه ی متوازن و همه جانبه ی روابط خارجی مشهد مقدس با جهان پیرامون بویژه جهان اسلام بالاخص کشورهای همسایه ی مسلمان و علی التخصیص کشورهای همسایه ی شرقی مانند هند و پاکستان و افغانستان و ترکمنستان و...، در عرصات مختلف بویژه مذهبی و فرهنگی، اقتصادی و تولیدی، تجاری و بازرگانی، علمی و صنعتی، پژوهشی و هنری، اجتماعی و امنیتی، نمایشگاهی و فناورانه و... و از همه مهمتر «گردشگری و زیارت»، از اوجب واجبات بوده و اصطلاحاً از نان شب برای مشهد ضروری تر است؛ اگر امروزه مصریم که شتاب بخشی به «نهضت تعالی بین المللی مشهد مقدس» جز با تکیه بر همت و عزم و اراده ی یکایک آحاد مردم و خود همین شهروندان و حتی مجاوران و زائران این آستان ملک پاسبان میسر نیست و نباید چندان امیدی به سیاست گذاری ها، برنامه ها و اقدامات اجرایی و حمایت های مادی و معنوی دستگاه های دولتی و نهادهای مرتبط داشت که نهایتاً منجر به آغاز یکسری فعالیت های گذرا و ناپایدار مانند «رویداد مشهد 2017 - پایتخت فرهنگی جهان اسلام» خواهد شد و همچون فواره ای، پس از مدتی اوج، لاجرم فرو خواهد نشست؛و اگر امروزه به این نتیجه رسیدیم که برای حفظ حیات اجتماعی و فرهنگی و تزاید نشاط و پویایی اقتصادی کلان شهر رضوی، شدیداً نیازمند فعال سازی دیپلماسی های تحول زا به منظور نیل به هدف خودکفایی مالی و درآمدزایی مولد شهر، و صد البته نه با اتکا به چاه های خدادادی نفت سیاه دولتی، بلکه از رهگذر ایمان و باور قلبی و علمی به وجود هزاران چاه نفت گردشگری و مقوله ی طلایی «زیارت و زائر» داریم، همه و همه به آن خاطر است که:عمیقاً بر این باوریم که «شهرها» نیز دقیقاً مانند «انسان ها»، ذی حیات و ذی شعور هستند و همچون موجودات زنده، یک سری نیازمندی های روزمره ای دارند که همچون اکسیژن و آب و غذا، برای آنان حیاتی است و نباید در تأمین به موقع، مکفی و در لحظه ی آنها، کوچکترین غفلتی نمود یا مسامحه کرد؛ به لسانی دیگر، موضوعات تأثیرگذار در زندگی انسان ها و صدالبته «شهرها»، اساساً به دو دستهی «حداقلی» و «حداکثری» تقسیم میشوند: موضوعاتی که حداکثر تأثیر را در زندگی انسان از خود برجا میگذارند، موضوعات حیاتی یا راهبردی و «استراتژیک» هستند که بدون ملاحظهی موقعیت آنها، نمیتوان استمرار زندگی را انتظار داشت. بنابراین، اگر این همه سال فقط بر طبل «بین الملل» و «توسعه ی روابط خارجی» شهر می کوبیم، نه بدان جهت است که می خواهیم در خلأ وجود رسانه ای خاص حوزه ی بین المللی شهر، اظهار فضلی کنیم، بلکه عمیقاً معتقدیم که ساحت «بین الملل» صرفاً یک نیاز «حداقلی» نیست! انحصاراً یک «تشریفات» نیست! منحصراً یک «رویکرد» نیست که بتوان با برگزاری یک رویداد «مشهد 2017» و فقط در بازه ی زمانی یک ساله، بتوان چهره شهر را جهانی کرد! یا مثلاً چون بودجه ی کافی نداریم، دوازده دوره از نمایشگاه بین المللی قرآن و عترت شهر را در ایستگاه سیزدهم، ملی برگزار کنیم و بگوییم که صرفاً یک واژه حذف شد: «دوازده دوره نمایشگاه بین المللی قرآن و عترت» بشود: «سیزدهمین دوره از نمایشگاه ملی قرآن و عترت»، خیر! بلکه فعال سازی مؤلفه های توسعه روابط خارجی در شاهرگ های حیاتی کالبد کلان شهر مشهد مقدس، یک نیاز ضروری با «حداکثر اثرگذاری» است! یک«اکسیر تحول بخش» است و دقیقاً همان چیزی است که در فرهنگ عامه، از آن به «نون شب» و «واجب تر از همه» یاد می کنند و بدیهی است اگر این نیازمندی های حیاتی در قالب نظام واره ی: 1. دیپلماسی های عمومی و شهری، اقتصادی، سیاسی و رسانه با اولویت «ارتباطات» و با محوریت «اقتصاد شهر»، 2. دیپلماسی علم، آموزش و فناوری، با اولویت «آینده پژوهی» و با محوریت «اقتصاد دانش»، 3. دیپلماسی فرهنگی، هنری و نمایشگاهی با اولویت «جامعه پویا» و با محوریت «اقتصاد فرهنگ و هنر» و بالاخره 4. دیپلماسی زیارت و خدمات تخصصی گردشگری با اولویت «تکریم زوار خارجی» و با محوریت «اقتصاد زائر و سوغات» محقق شده و از حالت بالقوه به بالفعل مبدل گردد، قطعاً کلان شهر مشهد مقدس، به زودی زود و به شکل واقعی و حقیقی و نه شعاری، مبدل به «قطب اول گردشگری دینی جهان اسلام»، «قطب اول گردشگری جهان تشیع»، «پایتخت فرهنگی ایران اسلامی»، «هاب اول گردشگری منطقه»، «پیشانی نظام، حاکمیت و دولت مستقر» و بلکه «ثروتمندترین و قدرتمندترین کلان شهر خاورمیانه و جهان اسلام» و... خواهد شد. ان شاءالله الرحمان
موضوعات: