یادداشت فرهیخت: به قلم «عبدالرضا زرگری» | 19 آبان ماه سال گذشته و همزمان با آخرین روز ماه صفر و مصادف با ایام شهادت حضرت امام علی ابن موسی الرضا علیه السلام بود که خبر حضور چهار دانشمند از کشورهای فرانسه، روسیه، اسپانیا و ایتالیا (اعضا انجمن شهید ادواردو آنیلی) را به همراه تصاویر در وبگاه اندیشکده منتشر شد. این چهار دانشمند خارجی که با هدف تشرف به بارگاه منور رضوی در ایام زیارتی خاص ...

.... حضرت امام رضا علیه السلام به مشهد مشرف شده بودند، از فرصت ذی قیمت حضورشان در مشهد، نهایت بهره را برده و در یکی از موکب های ورودی به مشهد الرضا(ع) نه به صورت سمبلیک بلکه در حرکتی حقیقی، لباس خادمی پوشیده و ساعت ها اقدام به خدمت رسانی به زائران پیاده امام رضا(ع) نمودند.متن و تصاویر این رویداد طبق معمول توسط همکارانم در تارنمای اندیشکده تهیه و بر روی خروجی وبگاه قرار گرفت و حسب وظیفه، آن را منتشر کردم، اما از آنجایی که یکی از این چهار دانشمند حاضر در مشهد یعنی «عبدالکریم تاراس» از دوستان قدیمی نگارنده و از مرتبطان و اساتید همیشه حاضر و فعال در برنامه های علمی و دینی «رایزنی فرهنگی سفارت ج.ا.ایران در روسیه - مسکو» بود و از نزدیک وی را طی قریب به یک دهه حضورم در فدراسیون روسیه می شناختم، همواره مترصد فرصتی بودم تا به بهانه ی حضورش در مشهد، به طور ویژه و اصطلاحا پر رنگ تر در خصوص خدماتش به اسلام و تشیع، سخن گفته شود.مضافاً به بهانه ی سفرش به ایران و تشرف به مشهد و خدماتش به زوار پیاده رضوی، مجالی یافته و به سهم خودم از سال ها خدمات علمی و پژوهش هایش در حوزه ی نشر و ترویج معارف غنی قرآن و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام به تمام مسلمانان جهان بویژه ترجمه منابع و کتب دینی به زبان روسی در بزرگترین کشور جهان (از نظر وسعت جغرافیایی) خاصه خدمات علمی اش به ساحت مقدس حضرت امیرالمؤمنین امام علی ابن ابی طالب علیه السلام و علی التخصیص ترجمه ی ارزشمند کتاب «نهج البلاغه» تقدیر و تشکر کنم.تا این که امروز و دقیقاً شش روز پس از زادروز امیر المؤمنین امام علی علیه السلام، به مصاحبه ی ویژه نامه ی «قدس زندگی» ضمیمه ی روزنامه ی وزین قدس برخوردم که 27 اسفند ماه منتشر شده بود و به مناسبت این ایام مبارک، مصاحبه ای با «عبدالکریم تاراس» صورت داده بود.از مشاهده ی این گزارش خرسند شده و فرصت را مهیا و مغتنم دیدم تا ضمن انتشار متن کامل گفت و گوی دوست فرزانه «هادی ذالکی» خبرنگار بخش معارفی مؤسسه ی فرهنگی قدس با این دانشمند جوان روس، کمی به شرح اشتیاق و پیگیری ها و تلاش های وی برای آغاز ترجمه ی اخ القرآن، کتاب شریف و عظیم «نهج البلاغه» بپردازم. پانزدهم آذرماه 1378 بود که پس از نه ماه تلاش بی وقفه توسط دکتر «مهدی سنایی» رایزن فرهنگی وقت سفارت ج.ا.ایران در روسیه (و سفیر کنونی و تام الاختیار کشورمان در فدراسیون روسیه) و نگارنده، بالاخره مرکز فرهنگی کشورمان در مسکو در مکان شایسته و مستقل و نسبتاً بزرگی خارج از سفارت رسماً افتتاح شد.در آن زمان، از این رویداد مبارک، بسیار خرسند بودیم اما بدیهی بود مادامی که 21 سال از پیروزی انقلاب گذشته، نمی توان از بعد تبلیغاتی، این رخداد فرهنگی فی نفسه معتنابه در توسعه ی روابط فرهنگی و هنری میان دو کشور را بسیار پررنگ و مهم جلوه داد؛ چراکه کشور میزبان، اصطلاحاً «گینه ی بیسائو» نبود، بلکه بزرگترین کشور دنیا و یکی از مهم ترین شرکای استراتژیک ج.ا.ایران و قطب اول قدرت در بلوک شرق به شمار می رفت و تأخیری 21 ساله در راه اندازی مرکز فرهنگی کشورمان، خطایی راهبردی و نابخشودنی برای سفرای سلف به شمار می رفت! این نکته را بدین جهت مهم دیدم و ذکر کردم که آیین افتتاحیه ی رایزنی فرهنگی سفارت کشورمان در مسکو، بسیار ساده، کم میهمان اما باشکوه برگزار شد و از نقطه نظر بازتاب خبری و مطبوعاتی و رسانه ای، فقط گزارش آن در بخش خبری و فرهنگی چند شبکه ی معدود تلویزیونی و رادیویی محدود منتشر شد و بعد هم، چندین روزنامه و مجله و چند وبگاه اینترنتی خبری، این رویداد را پوشش خبری دادند که بدیهی است برای «مسکو»ی پانزده میلیون نفری که سه برابر تهران وسعت دارد و آن موقع، بیست و سه - چهار شبکه تلویزیونی دولتی و خصوصی و صدها شبکه تلویزیونی و رادیویی ماهواره ای داشت. تقریباً هیچ است!اما «عبدالکریم تاراس چرنینکو» جزو اولین کسانی بود که از این اقدام مطلع شده و هرچند، جوانی کم سن و سال علی الظاهر به چشم می آمد، اما با حضور در رایزنی فرهنگی سفارت ج.ا.ایران در مسکو و اهدای سبد گل، هم پا با سایر مقامات و شخصیت های فرهنگی و علمی و آکادمیک روسیه، افتتاح مرکز فرهنگی ایران را به مقامات فرهنگی کشورمان به زبان فارسی روان تبریک گفت و آمادگی خود برای هرگونه همکاری علمی و پژوهشی اعلام کرد. ارائه ی برخی مقالات علمی و فرهنگی و دینی و پیشنهاد ترجمه ی برخی از کتب اسلامی به زبان روسی، از جمله مباحثی بود که در همان دیدارهای اولیه و در مذاکرات از سوی طرف ایرانی مطرح و از سوی «عبدالکریم» بلافاصله مورد استقبال قرار گرفت.ناگفته نماند حسن انتخاب مکان و جانمایی «رایزنی فرهنگی» - در مجاورت میدان آکتیابرسکایا (Oktyabreskaya) و از مرکزی ترین محلات و سیصد متری یکی از پررفت و آمد ترین ایستگاه های مترو مسکو -  یکی از مهم ترین دلایلی بود که رفت و آمد ایران شناسان، اساتید و دانشجویان زبان فارسی دانشگاه های مسکو و ایرانیان مقیم و در کل مرتبطان رایزنی فرهنگی در تمامی فصول بویژه پاییز و زمستان و در ایام برف و یخبندان معابر را بسیار سهل و روان می کرد.همین تسهیل رفت و آمد باعث شده بود تا «رایزنی فرهنگی سفارت ج.ا.ایران در مسکو»، به تدریج تبدیل به پاتوقی فرهنگی، علمی و دینی برای اساتید و محققان و دانشجویان روس زبان و خارجی در دانشگاه از انستیتو ایران شناسی، شرق شناسی، زبان و ادبیات فارسی و... شود و بازار ملاقات ها و گفت و گوهای علمی، فرهنگی، آموزشی و دینی گرم؛ و از جمله شهروندان روس زبان و اصطلاحاً خوش قدم و پا به جفت، «عبدالکریم تاراس» بود که بارها و بارها شاهد حضور این پژوهشگر و محقق مسلمان روس تبار در تالار کتابخانه ی رایزنی فرهنگی بودیم.ساعت ها وقت صرف کردن «عبدالکریم» و دیگر همراهان وی در کتابخانه و تورق کتب و حتی گفتگو، مشورت دهی و راهنمایی دانشجویانی که به تازگی زبان اول یا دوم دانشگاهی خود را «زبان فارسی» انتخاب کرده بودند و بلکه نگران آینده ی علمی و بلکه شغلی خود، نه تنها باعث قوت قلب آنان می شد، بلکه خستگی ناشی از ماه ها تلاش و هماهنگی و پیگیری برای خرید از ایران و انتقال چهار هزار کیلومتری با تریلی به روسیه را از تن ما بیرون می کرد. دیدگاه ها و نظرات مشورتی وی برای تجهیز و غناوت کتابخانه، تأمین کسری کتب و نواقص منابع مرجع و حتی طراحی و دکوراسیون و چیدمان اتاق محصولات چندرسانه ای و کامپیوتر و اینترنت شامل کتب، نشریات، لوح فشرده ها، نوارهای کاست، نوارهای ویدئو و سایر اقلام فرهنگی و چندرسانه ای که در آن زمان مورد استفاده قرار می گرفت، بسیار ارزشمند و اثرگذار بود.مضافاً، تسلط وی به چندین زبان غیر از روسی، از جمله فارسی، انگلیسی، عربی، اردو و... باعث شده بود تا در مواقعی که در کتابخانه ی رایزنی فرهنگی حضور داشت و یا در مراسم افتتاحیه برنامه ها و یا آیین های گشایش نمایشگاه های ایران حضور می یافت، بتواند ضمن گفت و گو با سایر میهمانان و مرتبطان رایزنی فرهنگی کشورمان از سایر کشورها بویژه عرب زبانان، ارتباط خوبی با آنان فراهم نموده و علاوه بر انتقال دیدگاه ها و نظرات آنان، نه تنها از حریم اسلام، قرآن و اهل بیت(علیهم السلام) دفاع نماید، بلکه مدافع سرسخت انقلاب و حافظ دستاوردهای خون شهدا و ایثارگری های ملت استوار ایران باشد.اکنون که دقیقاً 19 سال و سه ماه از تاریخ گشایش رسمی رایزنی فرهنگی کشورمان در روسیه می گذرد، قطعاً نسخه ای از این نوشتار را روی ایمیل «عبدالکریم تاراس چرنینکو» ارسال خواهم کرد تا متوجه باشد همه ی ایرانیان و مسلمانان و شیعیان، نه تنها قدردان زحمات و مساعی ارزشمندش در راستای توسعه ی مناسبات فرهنگی، هنری، ادبی، تاریخی و دینی میان دو کشور و دو ملت «روسیه» و «ایران» هستند، بلکه به استناد پیروی از مکتب اسلام، قرآن و اهل بیت(س) و من باب «لم یشکر المخلوق، لم یشکر الخالق»، هیچ گاه زحمات و خدماتش را به ساحت دین، دانش و معرفت از یاد نخواهند برد.بزرگ مردی که در اوج عنفوان جوانی در کشوری مملو از آزادی های جنسی و مظاهر گناه، به جای «جوانی کردن» همچون سایر هم سن و سالان خود، فروغ انوار هدایت پیامبر عظیم الشأن، قرآن و اهل بیت(س) باعث گرایشش به اسلام شده و از آن پس، استوار و راسخ و مستدام، سر به آستان خدمت به ساحت قدسی آنان می ساید و هم چنان نیز بر عهد خود ایستاده اند.همان مؤمنان راستینی که قرآن کریم در وصف آنان چنین می گوید: «مِّنَ الْمُؤْمِنِینَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَیْهِ ۖ فَمِنْهُم مَّن قَضَىٰ نَحْبَهُ وَمِنْهُم مَّن یَنتَظِرُ ۖ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِیلًا» «ترجمه: در میان مؤمنان مردانی هستند که بر سر عهدی که با خدا بستند صادقانه ایستاده‌اند؛ بعضی پیمان خود را به آخر بردند (و در راه او شربت شهادت نوشیدند)، و بعضی دیگر در انتظارند؛ و هرگز تغییر و تبدیلی در عهد و پیمان خود ندادند.» اکنون، متن کامل این مصاحبه که به تازگی در ویژه نامه ی «قدس زندگی» منتشر شده را از نظر می گذرانیم و به تصاویر حضور وی در موکب خدمت رسانی به زوار پیاده امام رئوف، نظری کرده و به مشاهده ی فیلم کوتاهی از این حضور پر شور و شعور می نشینیم:گفت و گو با عبدالکریم تاراس، مترجم نهج البلاغه به زبان روسی استقبال مسیحیان روسیه از نهج البلاغه بیشتر از مسلمانان بود! دکتر «عبدالکریم تاراس» اهل روسیه است؛ دکترای فلسفه دارد و در 14سالگی مسلمان شده. او به زبان های انگلیسی، عربی و فارسی مسلط است و زبان های عبری، چکی و فرانسوی را نیز می داند. تاراس اولین و تنها مترجم نهج البلاغه به زبان روسی است و تفسیر نهج البلاغه به زبان روسی را نیز اخیراً به اتمام رسانده است. ترجمه آثار شهید سیدمحمدباقر صدر به زبان روسی از دیگر کارهای این اندیشمند جوان است. گفتنی است؛ پیشتر در همین صفحه، گفت وگوی ما با تاراس، به عنوان یکی از فعالان حوزه بانکداری اسلامی در روسیه منتشر شده بود. در آستانه ولادت علی بن ابیطالب(ع)، بخشی از صحبت های او در گفت وگو با قدس درباره ترجمه نهج البلاغه از نظرتان می گذرد: «آشنایی من با نهج البلاغه به واسطه سفر کاری ام در حوزه بانکداری به امارات متحده عربی اتفاق افتاد؛ آنجا با نهج البلاغه شرح «شیخ محمد عبدو» آشنا شدم و تصمیم گرفتم روزی حتماً این کتاب را به زبان روسی ترجمه کنم. چندین سال بعد رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی در مسکو به من اعلام کرد که در صورت ترجمه نهج البلاغه به زبان روسی توسط من، آمادگی چاپ و انتشار آن را دارد. در شهر مسکو کار را شروع کردم و کار را در منزل مادرم در کشور چک ادامه دادم و در حدود بیش از یک سال این کار را به اتمام رساندم. تلاش کردم تأثیر نهج البلاغه بر مخاطب، در این ترجمه نیز حفظ شود و سعی کرده ام هر جا که متن عربی نهج البلاغه دارای وزن و قافیه است، همین لحن موزون در ترجمه روسی نیز حفظ شود. در این ترجمه، از زبان روسی کلاسیک بهره گرفتم که موجب شادی و تحت تأثیر قرارگرفتن برادران شیعه روسی شد. البته برخی ایراد گرفتند که چون زبان ترجمه روسی قدیم است، برخی شیعیان روسی که به زبان های دیگر تحصیل کرده اند، مفاهیم را به طور صحیح دریافت نمی کنند، اما همزمان از سوی اکثریت مسیحی کشور مورد استقبال بالایی قرار گرفت، زیرا زبان روسی کلاسیک به فرهنگ اکثریت مسیحی روسی بسیار نزدیک است و تمام واژه های روسی کلاسیک، واژه های مسیحی هستند. استقبال از ترجمه نهج البلاغه در میان اکثریت مسیحیان روسیه بسیار بیشتر از شیعیان و اهل تسنن بود. این کتاب اکنون به چاپ چهارم رسیده که در مجموع عددی بالغ بر ۳۰هزار تا ۴۰هزار نسخه می باشد و در همه کتابخانه های شرق شناسی کشور روسیه یک نسخه از این کتاب موجود است؛ اما مردم عادی بیشتر ترجیح می دهند این کتاب را اینترنتی دانلود کنند که این تعداد نیز به حدود ۱۰۰هزار بار می رسد؛ گر چه این کار غیرقانونی است، اما مطالعه هر چه فراگیرتر این اثر از سوی هم وطنانم، سبب مسرت خاطر من است.معارف/ هادی ذلاکیو اما متن خبری که در تاریخ 19 آبان 97 در وبگاه اندیشکده در خصوص خدمت رسانی در موکب زائران پیاده رضوی منتشر شد: دیپلماسی دینی: دانشمندان خارجی درحال خدمت به زائران پیاده امام رضا علیه السلام    |  شنبه 19 آبان 1397چهار دانشمند خارجی درحال خدمت به زائران پیاده امام رضا در یکی از موکب های ورودی به مشهد الرضا (ع) از این خدمتشان ابراز خرسندی کردند. به گزارش قدس آنلاین، چهار دانشمند از کشورهای فرانسه، روسیه، اسپانیا و ایتالیا (اعضا انجمن شهید ادواردو آنیلی)در حال خدمت به زائران پیاده امام رضا علیه السلام در موکبی خارج از شهر مشهد از این نوع خدمت صادقانه ابراز خرسندی کردند. منبع: مهر***گفتنی است دکتر «عبد الکریم تاراس چرنینکو»، متولد دهه شصت میلادی در شهر سنت پطرزبورگ (پایتخت فرهنگی روسیه) بوده و پس از فروپاشی شوروی سابق یعنی از سال 1991 تاکنون، قریب به 28 سال است که به اسلام روی آورده است. وی از محققان مسلمان و اولین و تنها مترجم نهج البلاغه و رئیس انستیتوی گفت و گوی تمدن های کشور روسیه است. وی هم اکنون مشغول تحریر و تدوین شرح آن به زبان روسی است. همچنین کتاب وزین «تفسیر المیزان» علامه طباطبایی و «اِقْتصادُنا»، نوشته شهید سید محمد باقر صدر در زمینه اقتصاد اسلامی را ترجمه نموده است. شهید صدر در این کتاب نظریه‌های اقتصادی مارکسیسم و سرمایه‌داری را معرفی و نقد کرده و سپس مکتب اقتصادی اسلام را ارائه داده است. وی اوایل فروپاشی کمونیست در روسیه به اسلام گرایید و مذهب اهل بیت را برگزید. برای ادامه ی تحصیلات دانشگاهی خود، به کویت رفت و دو سال در کویت اقامت گزید و سپس به روسیه مراجعت کرد. دکتر تاراس دارای چند مدرک دانشگاهی در رشته های ریاضی، اقتصاد و هوافضاست. در حال حاضر ، وی استاد دانشگاه شهرپراک پایتخت جمهوری چک است. چرنینکو در کنفرانس های که در کشورهای مختلف برگزارشده شرکت داشته و مقاله های متعددی با محوریت اسلام شناسی ارائه کرده است. یکی از تخصص های دکترتاراس، اموربانک داری و مالی است و حضور وی در این مناطق مختلف سبب شده است که به زبان های انگلیسی، عربی، اردو و فارسی تسلط یابد. یک خانم خبرنگار از رسانه ی همشهری (راحله حسینی) در راهپیمایی اربعین، وی را به اتفاق همسرش ملاقات نموده و آن طور که وی در صفحه ی تویتر خود اظهار نموده، دکتر تاراس، همسر ایرانی اختیار کرده است.  برای این نابغه ی متفکر جهان اسلام در هر جای این جهان پهناور که هست، آرزوی موفقیت و سلامتی و عافیت داریم.

»»» مشاهده ی گزارش ویدیویی....