معاون آموزشی، پژوهشی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی گفت: گردشگری که وارد مشهد می‌شود رها است یعنی ما عمدتا برای آن‌ها برنامه‌ریزی نداریم. دکتر هادی رفیعی عنوان کرد: خیلی از کشورها هدف گذاری‌هایی برای ورود گردشگر، انتفاع جامعه میزبان و لذت خود گردشگر دارند که این هدف گذاری‌ها باعث افزایش ماندگاری آن‌ها می‌شود. 90درصد گردشگرانی که وارد مشهد می‌شوند... ... هدف اول آن‌ها زیارت است اما هدف دوم و سومی هم دارند و اگر به اهداف بعد از زیارت پاسخ داده نشود ماندگاری گردشگران کاهش پیدا می‌کند.وی افزود: صنعت جامع گردشگری به نوعی آمایش گردشگری استان است. در سال 84 صنعت جامع گردشگری به یک مشاور سپرده شد و بخش‌هایی از آن انجام داده شد اما به علت نارضایتی‌هایی که وجود داشت، ادامه پیدا نکرد. در سال‌های 89 و 90 دوباره راه اندازی شد اما باز هم به نتیجه نرسید و تاکنون هم نتایج رضایت بخشی از آن به دست نیامده است.معاون آموزشی، پژوهشی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی اظهار کرد: طرح‌هایی که پژوهشکده ما انجام می‌دهد به سفارش کارفرماها است و عمده طرح‌هایی هم که انجام می‌شود، کاربردی است و انجام این طرح‌ها مانند دیگر مراکز تحقیقاتی دانشگاهی صرفا برای ارتقای خود نیست. در سال‌های 96 و 97 ما حدود 22 طرح پژوهشی خاتمه یافته در حوزه علوم انسانی داشتیم و 37 طرح هم در حال انجام داریم.رفیعی بیان کرد: حوزه علوم انسانی دارای دو بخش گردشگری و غیرگردشگری است که بخش غیرگردشگری آن در زمینه توسعه پایدار است و در حوزه گردشگری سه گروه اقتصاد، جامعه شناسی و مدیریت برنامه‌ریزی گردشگری به همراه مرکز خدمات تخصصی گردشگری وجود دارد.وی ادامه داد: بخش داخلی یکی از طرح‌ها در حوزه گردشگری به سرانجام رسیده و بخش خارجی آن هنوز ناتمام است. بخش‌های «پیمایش ملی ارزش‌ها و نگرش‌ها» و «رفتارشناسی گردشگری ایران» در یک چارچوب ملی انجام شده و در استان‌های مختلف نمونه‌گیری تکمیل و داده‌ها تحلیل شده است.معاون آموزشی، پژوهشی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی عنوان کرد: بخش‌هایی که مطالعات داخلی آن به پایان رسیده است، برای مطالعات خارجی آن‌ها معضلاتی وجود دارد به عنوان مثال نمونه‌گیری‌ها حتما باید در فرودگاه انجام شود و حضور در فرودگاه مستلزم اخذ مجوز از سپاه کل کشور و درواقع حراست کل فرودگاه‌ها است که به سختی این مجوز به دست می‌آید، در نتیجه بخش خارجی مطالعات ناتمام مانده است.رفیعی افزود: این طرح یکی از معدود طرح‌هایی است که سازمان مدیریت برنامه‌ریزی کشور به ما واگذار کرده و هدف آن تحلیل رفتار خانواده‌ها در سفر است یعنی این طرح به سوالاتی از جمله خانواده‌ها چگونه سفر می‌کنند چه وسایلی خریداری کرده، به چه شهرهایی می‌روند و چه مقدار هزینه می‌کنند، پاسخ می‌دهد. پرسشنامه الکترونیکی مربوط به این طرح حدود 25 الی 30 صفحه است که با انتخاب استان‌‌ها نمونه‌گیری انجام شد و بخش داخلی طرح به سرانجام رسید.وی اظهار کرد: مدت اقامت گردشگری از دو سه دهه قبل حدود 10 روز بوده و اکنون به متوسط چهار روز یا کمتر رسیده است. معمولا در آمارهایی که ارائه می‌شود تعداد روز ذکر می‌شود اما تعداد نفرات و میزان هزینه آن‌ها برای سفر ذکر نمی‌شود. اکنون ما باید به دنبال پیدا کردن خواسته مردم در بحث گردشگری باشیم، ممکن است تصور کنید کسی که سالانه 10 روز به مشهد سفر می‌کند 8 روز آن را به زیارت می‌پردازد اما این‌گونه نیست.معاون آموزشی، پژوهشی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی گفت: حوزه سرمایه گذاری در بخش گردشگری مجموعه مطالعاتی در زمینه اقتصاد گردشگری است که با هدف رصد و شناسایی فرصت‌های سرمایه گذاری در بخش گردشگری و زیارت انجام می‌شود. توسعه یک بخش از نظر اقتصادی بدون پشتوانه سرمایه گذاری امکان پذیر نیست در نتیجه اگر سرمایه‌گذاری به یک بخش ورود پیدا کند به دنبال خود توسعه آن بخش را هم دارد.رفیعی خاطرنشان کرد: طرح مکان‌هایی که دارای ارزش شهری و هویتی هستند، توسط یکی از گروه‌های مطالعاتی ما پی‌گیری شده و به سرانجام رسیده است. مکان‌های با ارزش شهری بخش‌ها و مکان‌هایی از شهر است که قابلیت توسعه و جذب گردشگر را دارد.وی بیان کرد: بخش دیگری که به آن پرداخته شد گردشگری سلامت و پزشکی است، در این بخش برنامه‌ها و طرح‌هایی در سطح ملی انجام شده و در بخش «سلول درمانی» واحدهایی از جهاددانشگاهی که پتانسیل جذب گردشگر را دارند مشخص شده است.معاون آموزشی، پژوهشی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی اظهار کرد: طرحی دیگر هم برای منطقه ویژه «علم و فناوری رضوی» تحت عنوان نقشه راه توسعه گردشگری مبتنی بر فناوری و نو آوری در نظر گرفته شد که هدف آن شناسایی فناوری‌های حمل و نقل، تجهیزات هتل‌داری و تجهیزات همراه مسافران است.رفیعی ادامه داد: برای آن‌که این فناوری و نوآوری بتواند در صنعت گردشگری با تکیه بر استان ورود پیدا کند برنامه عملیاتی داریم و امیدواریم که به سرانجام رسد.طرح‌هایی که ذکر شد بخشی از آن‌ها انجام شده و بخش‌های دیگر آن در حال انجام است.وی خاطرنشان کرد: گردشگرانی که به مشهد سفر می‌کنند با یک عدم رضایت نسبت به حوزه‌های غیر زیارتی مواجه می‌شوند. خدمات و کالاهایی که برای قشر کودک ارائه می‌شود در صنعت گردشگری بسیار مورد استفاده و استقبال قرار می‌گیرد اما سرمایه گذاری متناسب در این زمینه انجام نشده است.معاون آموزشی، پژوهشی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی عنوان کرد: حوزه گردشگری سلامت، دارای دو گزینه خدمات تخصصی و هزینه درمان است که این دو گزینه باعث می‌شود، گردشگران برای درمان به کشورهای ارزان قیمت و متخصص سفر کنند. مشهد علاوه‌بر این دو مورد، جنبه معنوی هم دارد و باعث جذب گردشگر می‌شود. در حوزه گردشگری سلامت حساسیت‌های فرهنگی کمتر است.رفیعی افزود: حوزه غیر گردشگری به طرح‌هایی از جمله توسعه اقتصادی و اشتغال‌زایی در روستاها پرداخته است، این طرح یکی از طرح‌هایی است که از طرف سازمان مدیریت استان به پژوهشکده واگذار شد. هدف از این طرح ایجاد اشتغال در بستر روستاها است که در سال 96 ما حدود 460 روستا را که توسط سازمان مدیریت در نظر گرفته شده بود مورد رصد و بررسی قرار دادیم.وی بیان کرد: یکی دیگر از طرح‌هایی که تا چند وقت آینده به بهره برداری می‌رسد، طرح رصد کردن فارغ‌التحصیلان استان است یعنی همه فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های استان به سامانه‌ای وصل می‌شوند و مواردی از جمله تطابق شغل آن‌ها با رشته خود مورد بررسی و رصد قرار می‌گیرد.معاون آموزشی، پژوهشی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی اظهار کرد: پژوهشکده ما دارای فعالیت‌هایی در حوزه بین‌الملل است، این فعالیت‌ها شامل همکاری‌هایی است که با دانشگاه‌های بین‌الملل داریم و امسال برای سومین مرتبه پذیرای دانشجویان ارشد یکی از دانشگاه‌های فرانسه بودیم که آن‌ها کارآموزی خود را در بخش گردشگری پژوهشکده گذراندند.رفیعی گفت: یکی از اقداماتی که در انتهای سال 96 به نتیجه رسید تولید نقشه هوشمند گردشگری شهر مشهد برای اولین بار در کشور بود که این نقشه هوشمند به نرم افزارهای AR و QR وصل است و امیدواریم سال‌های آینده توسعه پیدا کند.وی ادامه داد: در یک سال گذشته سه کتاب «گردشگری پایدار از گردشگری انبوه تا بوم‌گردی»، «مدیریت استراتژیک مهمان پذیری» و «بسترسازی تحقیق و توسعه حمل و نقل» را چاپ کردیم. کتاب دیگری مربوط به گردشگری در ایران، چالش‌ها و توسعه را با همکاری یک انتشاراتی در انگلستان در سطح بین‌الملل به چاپ رساندیم.معاون آموزشی، پژوهشی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی افزود: دو سمینار «گردشگری توسعه پایدار» و «زیارت نوروزی» یکی به مناسبت روز گردشگر و دیگری بعد از عید نوروز برگزار شد. علاوه‌بر این‌ها به دریافت مقاله و ادامه چاپ مجله علمی پژوهشی گردشگری که تنها مجله تخصصی حوزه جامعه شناسی در گردشگری است، می‌پردازیم.منبع: ایسنا